Türk Mimar ve Mühendisler Odası Birliği (TMMOB) Diyarbakır İl Koordinasyon Kurulu (İKK), sokağa çıkma yasaklarının ilan edildiği ve şiddetli çatışmaların yaşandığı Sur, Cizre, Nusaybin, Yüksekova, Şırnak, Silopi ve İdil’de yaşananları raporlaştırdı.
Çatışmaların yaşandığı kentlerin tümünde göç yaşandığı belirtilen raporda, bütün bu süreçte yerleşim yerlerinden yaklaşık 400 bin kişinin yerinden olduğuna dikkat çekildi.
PSİKOLOJİK, SOSYAL, EKONOMİK MAĞDURİYET
Çatışmaların yaşandığı kentlerde yapısal yıkımlarla birlikte psikolojik, sosyal ve ekonomik sorunların da yaşandığı dile getirilen raporda, “Özelikle yaşlılar, çocuklar ve kadınlar bu sürecin en büyük mağduru olarak karşımıza çıkmaktadır. Bu durum sonucunda kadın ve çocukların ciddi travmalar geçirdiği gözlenmiştir. Bu bölgede göçlerin genelde Diyarbakır, Van, Batman gibi il ve komşu ilçe merkezlerine doğru gerçekleştiği görülmektedir. Göç sırasında yurttaşlar yaşanmışlıkları ve anılarının yanı sıra sahip oldukları en temel eşyalarını dahi alamamış olmaları travma ile birlikte yoksullaşma ve mülksüzleşmelerine de yol açmıştır. Göç edenlerin büyük bir bölümü toplu bir şekilde kiraladıkları evlerde çok zor koşullarda alt yapısı olmayan mekanlarda kaldığı görülmüştür. Yine göç bölgelerinde çocuklar uzun bir süre eğitimlerinden de mahrum kalmışlardır. Savaşın, çatışmanın bir bütünen yaşamı etkilediği bir yıkım süreci olduğu tam anlamıyla görülmüştür” denildi.
Raporda sokağa çıkma yasakları döneminde il ve ilçelerde yaşananlar tek tek başlıklandırılarak açıklandı.
“RAPOR DELİL NİTELİĞİNDE”
Hazırladıkları rapora ilişkin MA’ya konuşan Mimarlar Odası Diyarbakır Şubesi Eş Başkanı Şerefhan Aydın, yürüttükleri hasar tespit raporu çerçevesinde kamuoyuna güvenilir bir teknik analiz sunmayı ve bu tahribatın adli delillerini belgelemeyi amaçladıklarını söyledi.
Raporun yıkımın gerçek boyutunu ortaya koyan bir belge olduğunu belirten Aydın, bilimsel çalışmalarla hazırladıkları raporun önümüzdeki dönemlerde hukuk mekanizması içinde ciddi bir delil olabileceğini, ayrıca raporu uluslararası kurum ve kuruluşlara göndereceklerini söyledi.