Diyarbakır Barosu Çocuk Hakları Merkezi’nin ‘Çatışmalı Ortam ve Sonrasında Çocuk Haklarının Desteklenmesi’ projesi kapsamında Sur ilçesinde yerinden edilen ailelerle yapılan alan araştırması raporunda çarpıcı sonuçlar ortaya çıktı.
Diyarbakır Barosu Çocuk Hakları Merkezi tarafından AB destekli olarak, hazırlanan raporda 491 aileyle yapılan görüşmelerde, yüzde 35,7’sinin evlerinin yakıldığı, yüzde 59,5’inin ise çatışma ortamından dolayı temel ihtiyaçtan yoksun kaldığı ortaya çıktı.
Toplantının açılış konuşmasını yapan Baro Başkanı Ahmet Özmen, bölgede yaşanan hendek çatışmalı süreçte 100 binlerce insanın evini terk etmek zorunda kaldığını belirtti.
‘BİRÇOK KENT YAŞANMAZ HALE GELDİ’
Özmen, “2013-2015 yılları arasında Türkiye’nin tüm toplumsal kesimlerinde büyük bir beklenti ve umut yaratan Kürt meselesinin barışçıl ve demokratik yol yöntemlere çözümünü hedefleyen çözüm süreci olarak adlandırdığımız bir süreç yaşandı. Özellikle Kürt toplumu, bu meseleyi barışçıl yöntemlerle nihai çözüme kavuşturacak olan bu süreci çok ciddi bir şekilde destekledi. Ancak, 7 Haziran 2015 seçimleri sonrasında ne yazık ki tekrar çatışmalı ortama geri dönüldü. Sur, Yüksekova, İdil, Cizre, Silopi gibi birçok kentimiz yerle bir oldu, yaşanamaz hale geldi. Oralarda yaşayan 100 binlerce insanımızı evlerini terk ederek, başka yerlere göç etmek zorunda kaldı” dedi.
‘SUR’DAN GÖÇEN 491 AİLE İLE GÖRÜŞÜLDÜ’
Baro Başkanı Özmen, merkez Sur ilçesindeki hendek olaylarında 30 bin kişinin göç ettiğini dile getirerek, raporda ortaya çıkan sonuçlarda, bu kişiler için çok şey yapılması gerektiğini ifade etti. Özmen, “2 Aralık 2015 tarihinden sonra Baro Başkanı Tahir Elçi’nin katledilmesinden 4 gün sonra Sur ilçesinde sokağa çıkma yasağı ilan edildi. 6 mahalleyi kapsayan sokağa çıkma yasağı halen devam ediyor. Çatışmalı ortamda 30 bin dolayında insanımız yaşadığı evlerini terk etmek zorunda kaldı. Savaşların en büyük mağdurları her zaman kadın ve çocuklar oldu. Bu çatışmalı ortam devam ederken, Çocuk Hakları Merkezimiz, Sur’da yaşanan çocuk hakları ihlalleri alanında bir proje geliştirdi. Proje kapsamında Çocuk Haklarının Desteklenmesi isimli proje, Avrupa Birliği’nin desteğiyle Diyarbakır Barosu tarafından 1,5 yıla aşkındır yürütülmektedir. Bu çalışmada, Sur ilçesindeki çatışmalarda çocukların yaşadığı hak ihlalleri, hem de göç ettikten sonra karşı karşıya kaldıkları hak ihlalleri tespit edildi. Bu hak ihlalleri kapsamında bir alan araştırması yapıldı. Sur’dan göçen 491 aile ile görüşmeler yapıldı. Sonuçlar, Sur’da ayrılmak zorunda kalan ailelerin çocukları için yapılacak çok şeyin olduğunu gösteriyor. Eğitim, sağlık ve barınma hakları alanında yapmamız gereken birçok sorumluluğumuzun olduğunu bu çalışma ortaya koydu” diye konuştu.
Raporun sunumu sosyal psikolog Prof. Dr. Melek Göregenli ise görüşülen bu ailelerin yüzde 76’sının çatışmalı ortamda bulunduğunu söyledi. Prof. Dr. Göregenli, araştırmaya katılanların yüzde 35,7’sinin evlerinin yıkıldığını, yüzde 59,5’inin çatışmalı ortam nedeniyle temel ihtiyaçtan yoksun kaldığını dile getirdi.
ÇOCUKLAR YALNIZLAŞTI!
Prof. Dr. Görengenli, bu araştırma, Sur’da yaşanan çatışmalardan çocukların etkilenme oranlarını ve biçimlerini ortaya koymak amacıyla yaptıklarını ifade ederek, “Araştırmamızın sayısal bulguları ve alan araştırması sırasında aktarılan deneyimler, Sur’da çatışmalı ortamda bulunan ailelerin, çatışmalar öncesinde de yaşam koşullarının zor ve yaşam çevrelerinin çocukların temel haklarının sağlanmasına uygun olmadığını göstermektedir. Katılımcılarımız şu anda yaşadıkları yaşam çevrelerinde çocuklar için güvenli ve uygun ortamlar olmaması, eğitim ortamının sık sık değişmesi, en büyük sorunların çocukların yalnızlaşması ve zamanlarının çoğunu evde geçirme zorunda kalmaları olduğunu belirtmişlerdir” dedi.
