112 acil komuta merkezlerine gelen ihbarlarda artış yaşanırken, gelen çağrıların birçoğu asılsız veya gereksiz olarak kayıtlara geçiyor.
Diyarbakır’da 2017 yılında 3 milyon 500 bin kişi 112 Acil Hattı’nı ararken bunlardan 3 milyon 382 bini asılsız veya gereksiz çıkıyor. Vatandaşlara çağrıda bulunan Diyarbakır İl Sağlık Müdürlüğü, Acil Sağlık Hizmetleri Başkanı Doktor Hakan Karakaş, 112 Acil Hattı’nı gereksiz yere meşgul etmemelerini istedi. Hayati önem taşıyan 112 Acil Hattı’nı Diyarbakır’da günlük 13 bin kişinin aradığını belirten Karakaş, bunlardan sadece 400’ünün vaka olduğunu söyledi. 112 acil komuta merkezinin gereksiz arandığında diğer vatandaşlara ulaşmada gecikmeye sebep olduğunu belirten Karakaş, 112 Acil Hattı’nı gereksiz yere meşgul etmemelerini istedi.
61 İSTASYON İLE HİZMET VERİYORUZ
Diyarbakır’da 61 istasyonda hizmet verdiklerini bildiren Karakaş, “Diyarbakır ve ilçeler dâhil olmak üzere ilimizin tamamına tüm çağrılara cevap verip, sağlık operasyonlarını yöneten bir merkezimiz var. 7 gün 24 saat esasına göre çalışıyoruz. Bunun dışında merkezimizde 5’i doktorlu olmak üzere ilçeler dâhil 45 istasyonumuz var bunun 40 tanesi A2 dediğimiz paramedik ve acil tıp teknisyenlerinden oluşan ekiplerden oluşuyor. B tipi dediğimiz hastanelere entegre çalışan 13 istasyonumuz var. Hava ambulansı dediğimiz gün doğumu gün batımı arasında çalışan bir hava ambulansı var. Onun dışında da 2 tane de hastaneye gelemeyen, yatalak olan hastalarımız ya da ulaşım sıkıntısı yaşayan hastalarımızın hastanedeki polikliniklere taşınmasını sağlamak üzere kurmuş olduğumuz C tipi istasyonlarımız var. 61 istasyonla Diyarbakır’a hizmet veriyoruz.” diye belirtti. Diyarbakır’da toplamda aktif olarak 80 civarında ambulans olduğunu söyleyen Karakaş, zaman zaman bu rakamların arıza ve bakım gibi nedenlerle değişebildiğini belirtti.
“GÜNDE 8 İLA 10 BİN ARASI ÇAĞRI ALIYORUZ”
Diyarbakır’da 2017 yılında 112 acil komuta merkezini arayanların 3,5 milyon civarında olduğunu belirten Karakaş, şunları kaydetti: “Yaklaşık günde 8 ila 10 bin arası çağrı alıyoruz. Bu çağrıların tümü vaka değil. Bunların bir kısmı deneme amaçlı ve telefon tamircilerinin aradığı noktalardan birisiyiz. Çocukların oynaması var. 112 ücretsiz olarak hizmet veren bir hat olduğu için çok arama alıyoruz. 2017 yılında 118 bin civarında müdahil olduğumuz vakalar var. Günde 8-10 bin arasında çağrı geliyor, ama bunun 350-400 tanesi vaka olarak dönüyor. Bizi arayanlar arasında travma vakaları yoğunlukta. Trafik kazaları, yüksekten düşmeler, darp olayları gibi oluyor ama bunun dışında en çok yaşlı hastalar, senkop, bayılma, hastanın bir anda bilincini kaybetmesi gibi durumlar ya da baş edemedikleri hastalıklar ile ilgili çağrılar oluyor.”
“HER GİDEN AMBULANS SİZİN BİR YAKININIZA DA GİDİYOR OLABİLİR”
Çağrıların azaltılması ve ambulanslara yol verilmesi ile ilgili Sağlık Bakanlığı tarafından yürütülen ‘Yaşama Yol Ver’ kampanyasını hatırlatan Karakaş, “Bunu yaklaşık olarak 2 yıldır Diyarbakır genelinde tüm okullara giderek çocuklarımıza yönelik olarak veriyoruz. İlk yardım eğitimlerini de sahada yaygın bir şekilde vermeye çalışıyoruz. Çünkü en azından insanlar biz gelene kadar yapılması gerekenleri doğru bir şekilde yapabilsinler. Tabi şunu unutmamak lazım, her giden ambulans sizin bir yakınınıza da gidiyor olabilir. Ya da meşgul ettiğiniz her telefon, sizin bir gün ihtiyacınız olduğu zaman ulaşmanızı engelleyeceğini de unutmamanız gerekiyor. O yüzden 112’yi doğru kullanmak gerekiyor. Ambulanslara yol vermek gerekiyor. Onların arkasına takılıp onların yol açmasından faydalanmak gibi bir şeye düşmemek gerekiyor.” ifadelerini kullandı.
BİLİNEN YERLER ÜZERİNDEN TARİF YAPILIRSA DAHA ÇABUK ULAŞILABİLİR
112’yi ararken vatandaşların neye dikkat etmeleri gerektiğiyle ilgili uyarılarda bulunan Karakaş, sözlerine şöyle devam etti: “Zaten 112’yi aradıklarında zor durumdalar ve zor durumda oldukları için o panik havaları var. Ama biz onlardan soğukkanlı olmalarını istiyoruz. Ve özellikle komuta kontrol merkezini aradıklarında adresi tam olarak vermelerini hastayla ilgili bilgileri vermelerini istiyoruz. Çünkü biz hastanın durumuna göre yönlendirme ya da komuta merkezimiz tarafından ona sağlığıyla ilgili yapabileceklerini yaptırmaya çalışıyoruz. Onun için bunlar bizim için çok önemlidir. Telefonları muhakkak hep açık olsun ve ulaşılabilir olsun. Çünkü tekrar geri dönmek zorunda kalabiliriz, hastanın yaşı ve rahatsızlığının ne olduğu, evlerinin tam olarak nerede olduğunu sormak için. Ulaşabileceğimiz en yakın okul, cami, alışveriş merkezi gibi yönlendirebileceğimiz noktalar varsa bu noktalarla ilgili bilgi verilirse çok daha hızlı bir şekilde olay yerine varma şansımız var.”
Telefon tuş kilidini açmak için, telefon PIN kodunu sormak için ya da ineği doğum yapıp ‘Ne yapabiliriz?’ gibi gereksiz aramaların olduğunu söyleyen 112 acil komuta kontrol merkezinde görevli tekniker Ferit Kartal, bu tür aramalar nedeniyle gerçekte hastaları olanların kendilerine geç ulaştığını ifade etti. (Emrah Deniz, Mehmet Çelik – İLKHA)
