Diyarbakır Sebze ve Meyve Hali Kooperatif Başkanı Murat Taş, Belediyelerin büyük market ve pazarları denetlemesi gerektiğini ifade ederek, kendilerinin günah keçisi ilan edildiğini söyledi. Sebze Hali’nden çıkan ürüne 2 TL kar marjı koyduklarını ifade eden Taş, “Sorun büyük marketlerde ve pazarcılardadır” dedi.
DİYARBAKIRGAZETE- Diyarbakır Sebze ve Meyve Hali Kooperatif Başkanı Taş, Denetim olursa farkın ortaya çıkacağına işaret ederek, “Bugün domatesi Antalya’dan 10 TL’ye alıyoruz. Buradaki sebze halinden 12 TL’ye veriyoruz. Biz şu an kan kaybediyoruz. Büyük marketler ise 20 TL’ye satıyor. Pazar ve marketler kontrol altına alınmıyor. Kuru soğanı bizden 7 TL’den alıyorlar 15 TL’ye satılıyor. Patates, 12,5 TL’den veriyoruz, marketler 20 TL’den satıyor. Belediyenin bu konuda denetim yapmasını istiyoruz. Ürünleri Akdeniz bölgesinden alıyoruz. Uzak bölgeden gelmesi ve nakliye nedeniyle fiyat yükseliyor. Aradaki fiyat farkı da marketlerden kaynaklanıyor. Aslında belediyelerin Hal’den çıktıktan sonra kar marjını ekleyip market ve pazar yerlerini denetlemesi gerekiyor. Aradaki fark o zaman meydana çıkar. Denetlenirse fiyat düşer. Diyelim ki buradan kilosunu 10 TL’den aldı. Yüzde 30 üzerine koyarsa 13 TL. Ancak yüzde yüz üzerine koyuyorlar. Fiyatı 20’TL’ye çıkıyor. Daha önce komisyoncular suçlanıyordu. Terörist bile ilan edildik. Cumhurbaşkanlığı tenzil satış yerleri açtılar. Ancak gördüler ki fiyat farkı komisyonculardan kaynaklanmıyor geri çektiler. Sorun bizde değil, sorun market ve pazarcılardadır” dedi.
“FİYATLAR TEMMUZ’DAN SONRA UCUZLAR”
Fiyatların Temmuz ayından sonra ucuzlayacağına değinen Taş, “Henüz bölgemizden hasat alınmaya başlanmadı. Temmuz’un 15’inden itibaren biber, patlıcan, domates ve üzüm hasadı başlar. Sebze fiyatlarında da düşüş yaşanır. Çünkü nakliye sıkıntısı yaşanmayacak. Diyelim ki Bismil’den 10 ton domates yüklendiğini düşünün maliyeti 1 TL olursa, Mersin’den yüklendiği zaman 3 TL olur. Temmuz ayından sonra fiyatlarda düşüş yaşanır” diye konuştu.
“GEÇMİŞTEN BUGÜNE HEP YANLIŞ YÖNETİLMİŞİZ”
Taş, Geçmişten bugüne hep yanlış yönetildiklerinden söz ederek, “Ne biz düzgünüz ne bizi yönetenler. Örneğin bir pazarcının vergisi, sigortası yok. Pazar demek bir odaya kayıtlı olması demektir. Hiçbir pazarcının ne vergi numarası ne de odaya kaydı vardır. Elini kolunu sallayıp Antalya’dan oradan buradan mal getirip pazarda satar” dedi.
“KURU SOĞANI ÜÇ FİRMA YÖNLENDİRİYOR”
Kuru Soğanı 3 firmanın yönlendirdiğine değinen Başkan Taş, şunlar söyledi;
“Halk için avantajdır. O zaman pazarcılar pazarcılığını yapsın, komisyonculuk yapmasın. O zaman biz burayı kapatalım. Herkes serbest pazarcılık yapsın. Vergisi yok, sigortalı işçi çalıştırması yok. Bizimle aynı şartlar olur mu? Evet, bizi devreden çıkararak kendisi gidip hem komisyonculuk hem pazarcılık yapsın. O zaman biz de bu çatı altından çıkalım. Bizim elimizi kolumuzu bağlamışlar. Daraba altında olduğumuz için bize karşı aşırı baskı var. Terörist bile ilan edildik kuru soğan nedeniyle. Kuru soğanı Türkiye’de 3 firma yönlendiriyor. Şimdi de et yok deniliyor. Et nasıl yok? 3-5 insan, hayvanları topladılar. Türkiye’de et biter mi? Büyük firmalar bunu yapıyor. Pazar yerleri kontrol edilse, Hal’de alış satış fiyatları, marketler kontrol edilirse hatalar ortaya çıkar. Kayapınar Kaymakamı’na dedim ki ben 23 TL’ye sattığım muzu sen 39 TL’ye aldım diyorsun. Arz ve talep işidir dedi. Derdimizi anlatmaya gittik pazar yerlerini kontrol edilsin diye. Marketle pazarlar arasında her zaman 2-3 TL fark vardır. Yanımda işçi çalıştırıyorum diyor. Yüzlerce ürün satıyor. Onu sebze meyveye bindiriyor. Belediye denetlerse bu sıkıntılar yaşanmaz. Biz günah keçisi ilan edilmemeliyiz. Marketçiler ve pazarcılardadır sorun. Pazarcılarda da hiçbir fiyat birbirine uymaz
“GİRDİ MALİYETLERİ ÇOK YÜKSELDİ”
Ben fiyatları çok yüksek bulmuyorum. Çünkü maliyetler çok yüksek. Fide 130 kuruştu. Şu anda 1 TL. Gübre fiyatları keza öyle. Birkaç yıl önce 200 dönümlük ekim yerini 46 bin liraya mal ederken şu anda 300 bin lira. 5 yılda 10 kat yükseldi. Dolar yükseldikçe tarım aletleri, fide fiyatı da artıyor.
“DOLARIN YÜKSELMESİ ŞUAN FİYATLARA YANSIMAZ”
Dolar yükselmeden önce ekimler yapılmıştı. Şu anda fiyatlara yansımaz. Ancak, yeni bir ekim döneminde fiyatlara yansıyacaktır. Büyük zincir marketlerin bu memlekete hiç bir faydası yoktur. Hiçbir ürünü buradan almazlar. Direk üretici bölgeden alırlar. Sadece buradaki halktan parayı alır. Para buraya girmez. Hiçbir faydası yoktur. Türkiye’de hiçbir kente faydaları yoktur. 5 büyük market. Bize zararları var, karı yoktur. Mersin ve Antalya’da alıp burada kurdukları ambarlarına getiriler. Lojistik olarak tek merkezden alıp dağıtım yapıyorlar. Aracı üzerinden bölgelere bölgelerde marketlere dağıtım yapıyor. Memlekete bir faydası yok. Üstelik bize bedelsiz ortaklık yapıyorlar”
Kaynak: Güneydoğu Ekspres
