Toplumsal Mutabakat Derneği (TMD) Genel Başkanı Mahmut Şimşek, öğrencilere ve velilerine Kürtçe seçmeli dersi tercih etme çağrısı yaptı.
TMD Genel Başkanı Mahmut Şimşek, 7 Şubat’a kadar sürecek seçmeli ters tercihine ilişkin yazılı açıklama yaptı. Açıklamasında, Kürtçenin 2012 yılında yapılan yasal değişiklikle eğitim müfredatına girdiğini hatırlatan Şimşek, Çözüm Süreci’yle birlikte Kürtçe seçmeli derse de talebin arttığını kaydederek, “Ancak çok şeyin sekteye uğradığı gibi bu konu da sekteye uğradı. Dilin alt yapısı için öğretmen yetersizliği, var olan öğretmen atamalarının yapılmaması, okullarda kimi yöneticilerin keyfi davranışı, yetersiz bilgilendirme, hendek–çukur politikaları, geleceğe dair kötü niyet okumaları, iktidarda ve velilerde de seçmeli Kürtçe derse karşı güvensizliği ve karamsarlığı öne çıkardı.” ifadelerini kullandı.
‘BAZI ENGELLERİN AŞILMASINA VESİLE OLACAK’
Bu yıl yeniden Kürtçe seçmeli derse ilişkin taleplerin arttığını hatırlatan Şimşek, seçmeli ders tercihlerinin 7 Şubat’ta sonra ereceğine dikkati çekerek, “Şüphesiz 5-6-7 ve 8’inci sınıflar için seçmeli derslerin Kürtçenin Kurmanci ve Zazaki lehçelerinin seçilmesi hem Kürtçenin önündeki bazı engellerin aşılmasına vesile olacak hem de Kürd Dili ve Edebiyatı bölümlerinden mezun olan öğretmen adaylarının istihdamını sağlamış olacaktır.” değerlendirmesi yaptı.
‘YETERLİ DEĞİL AMA ÖNEMLİ VE DEĞERLİDİR’
Kürtçenin seçmeli ders olarak okutulmasının yetersiz olduğunun altını çizen Şimşek, şunları kaydetti: “İktidarın bu güzel adımının Kürtçenin orta öğretimde seçmeli ders olarak okutulması yeterli olmamakla birlikte çocuklarımızın kendi ana dillerinde eğitim almaları önemli ve değerlidir. Kürtçe seçmeli ders tartışmaları devam ederken, maalesef öğrenci ve velilerinin konu hakkında yeterli bilgiye sahip olmadıklarından veya Kürtçe eğitim verilmeyeceği düşüncesiyle bu dersleri tercih etmedikleri eleştirisi yaygındır. Bunun için Kürt dilinin (Kurmancî-Zazakî) eğitimin her alanında kullanılması ve gelecek nesillerin kendi ana dili ve kültürleri ile yetişmelerini sağlamak için başta il valileri, olmak üzere, siyasi partilerin, üniversitelerin, demokratik kitle kuruluşlarının, sivil toplum kuruluşlarının, akademisyenlerin, yazarların, yerel ve ulusal basının velilere ve öğrencilere moral motivasyon olmaları, onlara demokratik bir sorumluluk yüklemektedir.”
ÖĞRENCİ VE VELİLERE ÇAĞRI
Uygulamanın yetersizliğini bir kez daha vurgulayan Şimşek, Kürtçenin seçilmesi çağrısını yaparak, şunları vurguladı: “Kürtçenin seçilmesi çağrısı yaparak, Kürt çocuklarımızın kendi ana dillerinde eğitim ve öğretim görmelerini teşvik etmek, Kürtçe dil ve kültürünün korunarak gelişmesini sağlamak Türkiye’nin kültürel üniter birliğini istemek kadar doğaldır. Bu hak ve talepler doğal ve annelerinin ak sütü gibi helaldir. Kürtçe seçmeli ders için son başvuru tarihinin 07 Şubat 2022 günü olduğunu tekrar hatırlatarak, öğrenci ve velilerimizi seçmeli der olarak Kürtçeyi (Kurmancî, Zazakî) seçmeye, davet ediyoruz.
‘ANA OKULLARINDA BAŞLATILMALI’
Kürtçenin seçmeli ders olarak okutulmasının yasalaştırılmasını isteyen Şimşek, iktidara şu önerilerde bulundu: “Kürd vatandaşlarına önümüzdeki süreçte seçmeli dil eğitimini düzenleyen genelgenin yasaya dönüştürme güvenini sağlaması ve şom ağızları susturmasıdır. Çocuklara ana dilinde seçmeli ders eğitim ve öğretimi ana sınıfta başlatılmasıdır”
Açıklamanın Kürtçesi ise şöyle;
EM GIRINGIYÊ BIDIN WANEYA KURDÎ YA VEBIJÊRK
Tevî ku tête zanîn Kurdî di sala 2012’an de, ango ji vir deh sal berê bi giştînameyek fîelî her wekî waneyek vebijêrk ket nava mufredatê. Di sala 2013’an de jî, bi pêvajoya çareseriyê li herêmê bi rejîyek giring kelecan afirandibû. Lê belê herwekî pir tişt hate lebikandin, ev mijar jî hat lebikandin. Bona bingeha zimên; qîmnekirina mamosteyan, tayin nekirina mamosteyên heyî, li dibîstanan tevgerên hin rêveberên gor kêfa xwe, kêm dan zanîn, polîtîkayên “çahl-xendeqan”, li ser navê dahatûyê xwendinên “neyt xirav” him li ser desthilatiyê him jî li ser dê û bavan li hemberê waneya Kurdî ya vebijêrk; bê baweriyê û reşbînîyê derxiste pêş.
Îsal di perwerdehî û hîndekariya 2022-2023’yan de bona serlêdanên waneyên vebijêrk, mawe ew dê heta 07’ê Sibata 2022’yan bidome.
Bê şik di nava van waneyên vebijêrk yên polên; 5-6-7 û 8’an de hilbijêrtina Kurdî ya zaravayên Kurmancî û Zazakî, ew ê him bibe sedemê hilweşîna hin astengên li pêşiya Zimanê Kurdî, him jî ew ê bi xwe re îstîhdama mamosteyên berendam, ên ji Pişka Ziman û Edebiyata Kurdî derçûne bîne.
Bona Zimanê Kurdî, ev gava desthilatdariyê her çiqas hew bi xwendegeha navîn hatibe sînordar kirin jî, dîsa jî gavek erênîye. Erênîye lewre bi zimanê dayika xwe perwerde sendin, bona zarokên me pir giring û bi nirx e. Di vê pêvajoya bona waneyên vebijêrk nîqaş tête kirin de, di salên rabûrî de bandora nepejirandina waneyên vebijêrk ên zimanên Kurdî, hîn bi tevahî ji holê ranebûye. Lewma hin dê û bavên zarokên Kurdan, bona vê gava jîndarî xwedî tirs û fikarên mezinin.
Ji ber vê yekê, bona zimanê Kurdî (Kurmancî-Zazakî) di her qadên perwerdehiyê de bête bi karanîn û bona her nifş bi zimanê xwe yê dayikê û bi çanda xwe bigihêjin; divê di serî de Waliyên Bajaran, hemû partiyên siyasî, zanîngeh, akademîsyen, nivîskar çapameniyên licîh û netewî; ji dê û bavan û ji zarokan re bibin berpal û alîkar. Ev pît, divêhatiya berpirsiyariyek demokratîk e.
Bona zarokên me Kurdan perwerdehî û hîndekariya zimanê dayikê teşwîq kirin; ne dabaşkirin, ne jî cudaxwazî ye. Berovajî, parastin û geşkirina çand û zimanê Kurdî bingeha hevwelatîbûniya azad û wekhev e. Ev maf û dexwaz bi tevahî xwezayî ye û qasî şîrê dayikan jî helal e.
Bona serlêdana waneyên vebijêrk, roja herî dawî 07’ê Sibata 2022’yan e. Divê ev roj neyê jibîrkirin. Ji vê boneyê; em dê û bavên zarokên Kurd vedixwînin hilbijartina waneyên vebijêrk ên Kurdî(Kurmancî-Zazakî)
Ji desthilatê re du pêşnîyaza me heye:
1)Bona devên kirêt bên girtin; divê rojek beriya rojekê giştînameya perwerdehî, ya waneyên zimanên vebijêrk tavilê bête veguhestina zagonek bi bawer û bi rêkûpêk.
2)Perwedehiya waneya vebijêrk a zimanê dayikê divê di saziyên “Pêşdibîstanan” de bête destpêkirin.
Bi van armancan em ji zarokan re serpêhatiyê û tendurustiyê dixwazin.
