Diyarbakır’da 6 bin 300 kanser hastası, hastalığın teşhisinden, tedavisine kadar birçok sorun yaşıyor. Kentteki kanser hastalarının dört duvar arasında terapi gördüğünü belirten Diyarbakır Yeniden Yaşam Kanserle Mücadele Derneği Başkanı Şükrü Abay, “Gazi Yaşargil Eğitim ve Araştırma Hastanesi’nde kanser hastaları havasız bir şekilde adeta hücrede kalır gibi onkoloji bölümünde kalıyor” dedi.
Dünyada her yıl milyonlarca kişi kanser hastalığına yakalanıyor. Son yıllarda kanser tedavilerinde ortaya çıkan gelişmeler, hastaların yaşam kalitesini ve süresini arttırıyor. Kanser tedavisinde en önemli yöntemlerden biri olan kemoterapiden başarılı sonuçlar elde etmenin yolu; onkoloji ekibi, hasta ve yakınlarının tedavi sürecinde işbirliği halinde olmasından geçiyor.
DİYARBAKIR’DA ÖZVERİLİ ÇALIŞMALAR YÜRÜTÜLÜYOR
Ancak Diyarbakır’daki 6 bin 300 kanser hastasının, tedavi sürecinde birçok sorunla karşı karşıya kaldığı iddia ediliyor. Hastalığın teşhisinden tedavisine kadar sürecin Diyarbakır’daki hastanelerde ağır aksak bir şekilde yürüdüğünü ileri süren Diyarbakır Yeniden Yaşam Kanserle Mücadele Derneği, Batman’ın Onkolojik hastanesi bakımından Diyarbakır’da daha iyi bir yerde olduğunu da iddia ediyor. Türk Tabipleri Birliği Merkez Konsey Üyesi Onkoloji Uzmanı Doktor Halis Yerlikaya ise kanserle mücadele konusunda Diyarbakır’da hemşiresinden doktoruna kadar çok özverili bir çalışma yürütüldüğünü vurgulayarak, Diyarbakır’ın Türkiye’nin birçok ilinden geri kalmadığının altını çiziyor.
“DİYARBAKIR’DA EKİPMAN SORUNU VAR”
Kanser ile mücadelede tespit ettikleri sorunlarını anlatan Diyarbakır Yeniden Yaşam Kanserle Mücadele Dernek Başkanı Şükrü Abay, “Bölgeden ve Ortadoğu’nun birçok ülkesinden Diyarbakır’ın hastanelerine muayene ve tedavi olmak için gelen insanlar var. Diyarbakır bölgenin sağlık hizmeti için merkezi bir konumda yer alıyor. Fakat Diyarbakır’da ekipman sorunu var. 2017 yılının Aralık ayında yaptığımız ankete göre Diyarbakır’da 6 bin 300 kanser hastası var.
“HASTALAR DÖRT DUVAR ARASINDA TERAPİ GÖRÜYOR”
Onkolojik hastane anlamında Batman, Diyarbakır’dan çok daha iyi bir durumda. Gazi Yaşargil Eğitim ve Araştırma Hastanesi’nde bir onkoloji bölümü var. Fakat bölüm biraz çukur bir noktada kalıyor. Kanser hastaları burada havasız bir şekilde adeta hücrede kalır gibi onkoloji bölümünde kalıyorlar. Kemoterapi görülen alanın bir penceresinden yeşil alanın görüldüğü bir yer bile yok. Hastalar dört duvar arasında terapi görüyorlar. Normalde kemoterapi salonunda kabin sistemi olması gerekiyor. Her hasta ayrı kabinlerde olması gerekirken, hepsi iç içe bir durumda kalıyor. Çünkü her hastanın hastalık durumu aynı oranda değil” dedi.
“16 AYDIR RANDEVU TALEPLERİMİZE CEVAP VERMİYOR”
Diyarbakır’da yaşanan bu aksaklıkların öteden beridir giderilmediğini belirten Abay, “Onkoloji servisinde her odada 4-5 kişi kalıyor. Hastanın ailesi ve akrabaları birlikte oturuyor. Hatta kanserli hastanın odasında sigara içeni bile gördük. Dicle Üniversitesi Onkoloji Hastanesi’ndeki durum da çok farklı değil. Biz rektör bey ile görüştük. Sorunları kendisine anlattık. Rektör bey bizi saatlerce dinleyip, anlattıklarımızı not aldı. Fakat Dicle Üniversitesi Hastanesi’nin başhekimi ise 16 aydır Kanserle Mücadele Derneği olarak randevu talebimize cevap vermiyor. Onkoloji Hastanesi’nin müdürü de bize geri dönüşte bulunmuyor. Kanser hastalarının sorunları ile kimse ilgilenmiyor. Açıkçası hastalar Allah’a emanet” diye konuştu.
“TAM DONANIMLI BİR ONKOLOJİ HASTANESİ KURULMALI”
Kanser tedavisi için ekipmanların yetersiz olduğunu belirten Abay, “Bizim takip ettiğimiz kadarı ile insanlar kanser tedavisi için bölgeden Diyarbakır’a geliyor. Diyarbakır’da da ekipman yeterli olmadığı için insanlar buradan da akın akın İstanbul ve Ankara’ya gönderiliyor. Patolojik değerlendirmeler bile Diyarbakır’da yapılamıyor. Bu durumda hastanın sıkıntıya girmesine ve kanserin ilerlemesine neden oluyor. Biz bölgeye ve Ortadoğu’ya hitap edebilecek tam donanımlı bir onkoloji hastanesinin kurulmasını talep ediyoruz. Özellikle bu yaz çok sayıda kanser hastasını kaybettik. Kanser olanların öleceğine yönelik algıyı kabul etmiyoruz. Moral ve motivasyon ile kanserin yenilebileceğini biliyoruz. Kanser hastalığının ölümle sonuçlanması kader değildir. Diyarbakır’ın milletvekillerine çağrı yapıyoruz. Sayın valimiz de bizi dinledi. Fakat talimat veriliyor da eksiklikler giderilmiyor gibi bir durum mu var? diye düşünmeye başladık. Bürokratik bir karmaşa var. Herkesi görevini yapmaya çağırıyoruz. Kanser ile mücadele hiç iyi gitmiyor” şeklinde konuştu.
“ÇOK ÖZEN GÖSTERİLMESİ GEREKEN BİR ALAN”
Kanser ile mücadelenin çok özen gerektiren bir alan olduğunu belirten Türk Tabipleri Birliği Merkez Konsey Üyesi Onkoloji Uzmanı Doktor Halis Yerlikaya ise “Bu alan, ışın tedavisinden tutalım da radyoterapiye ve beslenme uzmanına kadar birçok branşın birlikte çalışarak mücadele ettiği bir alandır. Şu anda hem Gazi Yaşargil Eğitim ve Araştırma Hastanesi’nde hem de Dicle Üniversitesi’nde ayrı bir bölüm var. Hekimlerin çok özverili çalıştığını düşünüyorum. Mevcut sağlık politikaları ve sistemdeki aksaklıklardan kaynaklı bazı problemler var. Bu mücadelede daha iyi mekanlarda daha iyi durumda da olunabilir. Son dönemlerde kur artışına bağlı olarak bazı ilaçları temin etmemizde güçlük yaşamak gibi bir takım sıkıntılar var. Fakat hemşiresinden doktoruna kadar çok özverili bir çalışma yürütülüyor. Diyarbakır, kanser ile mücadelede Türkiye’nin birçok ilinden geride değil. Son yıllarda onkoloji alanında akıllı ilaçlar olarak bilinen hedefe yönelik tedaviler, geleneksel kemoterapilerden farklı olarak vücudun bağışıklık sistemini harekete geçirip kanserin üstesinden gelmeyi sağlayan İmmuno-onkoloik ilaçların uygulanması ile birçok kansere karşı başarılı olunuyor” ifadelerini kullandı.
“HEKİMLERİN MEVCUT İŞ GÜCÜ ÇOK ARTTI”
Diyarbakır’daki hastanelerde Girişimsel Radyoloji Uzmanı eksikliği nedeniyle ileri tarihlere verilen randevulardan dolayı birçok aksaklığın yaşandığı iddialarını da değerlendiren Yerlikaya, “Girişimsel radyoloji her hastanede olması gereken branşlardan biri. Diyarbakır’da Dicle Üniversitesi Hastanesi’nde iki girişimsel radyolog hekim vardı. Bu hekimlerden biri ihraç edildi. Diğer hekimin de tayini çıktı. Böyle olunca Dicle Üniversitesi’nde bu bölüm kapatılmıştı. Biz de ihraçların sağlık hizmetlerine etkisine yönelik bir rapor da hazırlamıştık. Şu anda Dicle Üniversitesi Hastanesi’nde bir radyolog uzmanı var. Diyarbakır’da şu an 3 veya 4 girişimsel radyolog uzman var. Sağlık hizmetleri açısından değerlendirdiğimizde bir bütün olarak bakarsak bölge illerinin çoğunda girişimsel radyolog yok. Diyarbakır da bölgenin birçok ilinden hastaya hizmet veren bir konumda olduğu için çok fazla sayıda hasta olduğundan dolayı randevuların geç verilmesi gibi bir durum söz konusu olabiliyor. İhraçlar ile birlikte hekimlerin mevcut iş gücü çok arttı” dedi.
“EKİPMAN SIKINTISI KISMEN YAŞANIYOR”
Girişimsel radyolojinin çok komplike bir alan olduğu için birçok işlemin yapıldığının altın9ı çizen Türk Tabipleri Birliği Merkez Konsey Üyesi Onkoloji Uzmanı Doktor Halis Yerlikaya şunları söyledi; “Aynı işlemi bir hastaya üst üste de yapmanın gerek olduğu dönemler oluyor. Biyopsi yapılırken, bazen parça yetersiz kalıyor, ya da patolojide durum tam olarak tespit olmadığı yeniden inceleme yapılabiliyor. Girişimsel radyolojide ekipman anlamında da yeterli ekipmanın bulunması gerekiyor. Bu alan çok üst düzey bir teknik isteyen bir iş. Ekipman sıkıntısı geçmiş dönemlerde yaşandı. Bugün de kısmen de olsa ekipman sıkıntısı yaşanıyor.
“DOĞRU TEŞHİS İÇİN BELLİ BİR SÜREÇ VAR”
Şu anda özel hastanelerde patolog yok. Bu durumdan dolayı hastalardan alınan parçalar Ankara ve İstanbul’a gönderilebiliyor. Fakat Diyarbakır’da devlet hastanelerinde patolog var. Kanser hastalarından alınan parçaların belli bir incelenme süreçleri var. Doğru teşhis için bu süreci tamamlamak gerekiyor. Bu bekleme süreci kimi zaman iki haftalık bir sürece yayılabiliyor. Bu durum işin doğasında olan bir şeydir. Herhangi bir eksiklikten kaynaklanan bir durum değildir. Kanser teşhisi gibi durumlar çok hayati detaylardır. Bazı durumlarda teşhisin doğru olup olmadığından emin olmak için bu parçaları Ankara ve İstanbul’a gönderebiliyoruz. Parçaları bir üst merkez olan Ankara ve İstanbul’a göndermemizin nedeni emin olmaktır. Özellikle vurgulamak gerekirse devlet hastanelerinde patolojik açıdan ciddi bir sıkıntı yok. Hastanelerde mekânsal açıdan sorunlar olabilir. Salonlar daha ferah ve hastalar için daha iyi durumda olabilir. Fakat nitelik anlamında bir sorun yok.”
(Mehmet Uğur ÇAKIL’ın Özel Haberi/Yenigün)
