Diyarbakır Esnaf ve Sanatkârlar Odalar Birliği Başkanı Alican Ebedinoğlu, Diyarbakır ve Bölge esnafının acil çözüm bekleyen öncelikli sorunlarına ilişkin değerlendirmelerde bulundu.
Diyarbakır esnafının öncelikli sorunlarına işaret eden Ebedinoğlu, bankalara yaptırımı olan bir sicil affı, küçük odalar birleştirilmesi, düşük faizli esnaf kredilerinin hayata geçirilmesi ve kayıt dışı esnafın kayıt altına alınması gerektiğinin altını çizdi.
BÜYÜKŞEHİR’DE ESNAF VE SANATKÂRLAR DAİRE BAŞKANLIĞI KURULDU
Türkiye’de bir ilk olan Esnaf ve Sanatkârlar Daire Başkanlığı’nın Diyarbakır’da hayata geçtiğini belirten Ebedinoğlu, “ Vali Bey’in talimatıyla, Büyükşehir bünyesinde Esnaf ve Sanatkârlar Daire Başkanlığı kuruldu. Bu uygulama Türkiye’de bir ilktir. Yani, esnafın muhatabı Daire Başkanlığı olacak. Bu şuan Bakanlığın gündemindedir ve önümüzdeki hafta da çalışma başlatılacaktır.” diye konuştu.
Diyarbakır’da DESOB’a bağlı 42 esnaf odası, Diyarbakır’da Ticaret Bakanlığı Esnaf, Sanatkârlar ve Kooperatifçilik Genel Müdürü Necmettin Erkan’ın katılımıyla, esnaf odalarının ve kooperatiflerinin sorunları gündemli bir toplantı yapıtı.
Toplantıda DESOB’a bağlı 42 Oda Başkanı ve Yönetim Kurulu Üyeleri ve Diyarbakır’da bulunan Kredi Kefalet Kooperatif Başkanları ve Yönetim Kurulu Üyeleri yer alırken, Esnaf, Sanatkârlar ve Kooperatifçilik Genel Müdürü Necmettin Erkan, oda başkanlarının sorunlarını dinledi ve çözüm önerilerini paylaştı.
DESOB Konferans Salonunda geçtiğimiz günlerde yapılan toplantıya, Esnaf Sanatkârlar ve Kooperatifçilik Genel Müdürü Necmettin Erkan, Diyarbakır Esnaf ve Sanatkârlar Odalar Birliği Başkanı Alican Ebedinoğlu, Diyarbakır Esnaf ve Sanatkârlar Kredi ve Kefalet Kooperatifleri Bölge Birliği Başkanı Ekrem Karataş, Ticaret İl Müdürü Tuncay Baysülen, DESOB’a bağlı 42 Oda Başkanı ve Yönetim Kurulu Üyeleri, Kredi Kefalet Kooperatif Başkanları ve Yönetim Kurulu Üyeleri katıldı.
Diyarbakır Esnaf ve Sanatkârlar Odalar Birliği Başkanı Alican Ebedinoğlu’nun ev sahipliğinde gerçekleşen toplantıda, Esnaf Odalarının yaşadığı sorunlar enine boyuna tartışılarak, çözüm önerileri üzerine istişarede bulunuldu. Esnaflar için sicil affı, esnafların krediye erişiminde yaşanan sıkıntılar, memur kefil vs. sorunları ele alındı. Karma esnaf odalarının sorunlarına değinildi.
Toplantıda Ticaret Bakanlığı Esnaf, Sanatkârlar ve Kooperatifçilik Genel Müdürü Necmettin Erkan, esnaf odası başkanlarının sorularını yanıtladı. Toplantıda, Esnaf Odalarının yaşadığı sorunlar enine boyuna tartışılarak, çözüm önerileri üzerine istişarede bulunuldu. Esnaflar için sicil affı, esnafların krediye erişiminde yaşanan sıkıntılar, memur kefil vs. sorunları ele alındı. Karma esnaf odalarının sorunlarına değinildi.
Diyarbakır Esnaf ve Sanatkârlar Odalar Birliği Başkanı Alican Ebedinoğlu, Diyarbakır ve Bölge esnafının öncelikli çözüm bekleyen sorunlarını Tigris Habere değerlendirdi.
“BANKALARA YAPTIRIMI OLAN BİR SİCİL AFFI”
Bölge esnafının geçmişte yaşanan olaylardan dolayı ciddi anlamda sıkıntılar yaşadığını belirten Ebedinoğlu, “Olaylar sırasında binlerce esnaf işyerini kapattı. Tabii, sonrasında esnafın toparlanması için peş peşe düşük faizler çıktı ancak birçok esnaf bankalar nezdinde sabıkalı ve sicilli duruma düştüğü için bundan yaralanamadı. Talebimiz üzerine 2017 Ocak ayında bir sicil affı çıkarıldı ancak bu bankalar üzerinde istediğimiz etkiyi bırakmadı. Oysa bizim talebimiz çıkarılan sicil affının bankalar üzerinde bir yaptırımı olmasıydı. Yani, sicil affını uygulamayan bankaya bir cezai müeyyide uygulanmasıdır. Şuan esnafın en öncelikli çözüm bekleyen talebi budur. 2018 yılından önceki tüm sicilin silinmesi gerekiyor. Biz borcunu kapatıp da hala sabıkalı görünen esnafın affedilmesini bekliyoruz. Çünkü bu esnafımız ne bir krediden ne bir destekten hiçbir şeyden faydalanamıyor.” diye konuştu.
“KÜÇÜK ODALAR BİRLEŞTİRİLMELİ”
Türkiye’deki esnafların genel bir sorununa değinen Ebedinoğlu, esnaf tanımının yeniden yapılmasını ve esnaf odalarının birleştirilmesini istedi. Ebedinoğlu, şöyle konuştu: “Küçük odalar ayakta duramıyor. Diyarbakır’da 42 meslek odası var ve bunların birçoğunun birleşmesi gerekiyor. En fazla 15 – 20 oda altında birleşmeleri lazım. Yine, sektörel bazda odaların kurulması da gündemde. Örneğin, gıda ürünlerinde; fırıncı, kasap, lokanta vb. odaların tek bir çatıda birleşmesi gerekir. Sanayi sitelerinde, demircisi, marangozu, inşaatçısı ayrı ayrı odalarda ve bu odalar birleştirebilir ve daha güçlü oda yapıları ortaya çıkarılabilir. Odaların yapısı güçlendiğinde her oda kendi alanında araştırma geliştirmesini yapar ve kendi alanında daha güçlü bir çaba içerisine girer.”
DÜŞÜK FAİZLİ ESNAF KREDİLERİ HAYATA GEÇMELİ
Bölge esnafının ekonomik açıdan rahatlatılması için hizmet ve imalat sektöründe 100 bin TL’nin altında olmamak kaydıyla düşük faizli kredi talebinde bulunduklarını belirten Ebedinoğlu, şunları söyledi: “ Kredi Kefalet Kooperatifleri aracılığıyla esnafımızın işyeri edindirme kredileri var. Bunun aktif hale getirilmesini ve esnafımızın 500 bin TL kredi ile kendi işyerini yenileyebilmesi için destek sunulmasını bekliyoruz. 10 yıl boyunca yüzde 8 gibi düşük kredi ile esnafın rahatlatılması yönünde bir çabamız var. Bu talebimizin 2020’nin ilk 6 ayında hayata geçmesini umut ediyoruz.”
TÜRKİYE’DE BİR İLK: ESNAF VE SANATKÂRLAR DAİRE BAŞKANLIĞI
Kayıt dışı esnafın kayıt altına alınması için çabalarını yoğunlaştırdıklarını belirten Ebedinoğlu, şöyle konuştu: “Biz kayıtlı esnafın temsilcisiyiz. Kayıt dışı esnaf kayıtlı esnafı mağdur ediyor. Hakkaniyeti sağlamak için iki komisyonumuz çalışmalarını sürdürüyor. Maliye, Vergi Dairesi, Zabıta, Sağlık İl Müdürlüğü ve odalarımızın içinde olduğu komisyonlar şuan sahada çalışıyor. Bu çalışma hem haksız rekabeti ortadan kaldıracak hem de odalarımızın güçlenmesine katkı sağlayacak. Bunun yanında önemli bir gelişme yaşandı. Vali Bey’in talimatıyla, Büyükşehir bünyesinde Esnaf ve Sanatkârlar Daire Başkanlığı kuruldu. Bu uygulama Türkiye’de bir ilktir. Yani, esnafın muhatabı Daire Başkanlığı olacak. Bu şuan Bakanlığın gündemindedir ve önümüzdeki hafta da çalışma başlatılacaktır.
“KAYIT DIŞINI YÜZDE 502DEN YÜZDE 20’YE DÜŞÜREBİLMELİYİZ”
Kayıt dışı esnafların kayıt altına alınmasına ilişkin DESOB Başkanı Alican Ebedinoğlu ise şunları söyledi:”Eğer kayıt sistemi devreye girerse zaten odalarımızın üye sayılarının az olması diye bir sıkıntımız kalmaz. Bu sağlanırsa odalarımız güçlenecektir. Diyarbakır’da basit usul mükellefi 14 bin 250, Odalarımıza kayıtlı basit usul mükellefi ise sadece 4 bin 800. Yani, basit usulde şuan yaklaşık 9 bin esnaf kayıt dışı. Diyarbakır genelinde 69 bin mükellef var; bunun 12 bini Ticaret Odası’nda, 8 bine yakını kamu kurum ve kuruluşlarda, farklı sektörlerde ve şuan 40 bine yakın esnaf şuan esnaf odaları birliğine kayırlı olması gerekirken şuan kayıtlı 20 bin civarında esnaf var. Yani, esnafın yüzde 50’den fazlası şuan kayıt dışı. Bizim görevimiz kayırlı esnafı savunmaktır, korumaktır. Kayıt dışı esnaf haksız rekabete yol açıyor. Bu noktada iki komisyonumuz çalışıyor. İki komisyondan biri şuan Kayapınar’da çalışmaya başladı. Merkez ilçeler bittikten sonra kırsal ilçelerimizde de Kaymakamlıklar ve Belediyeler bünyesinde ve Odalarımızın katkısıyla kayıt dışının kayıt altına alınması için çalışacağız. Türkiye genelinde kayıt dışı yüzde 15 ila 20 bandında dır ve biz de burada bu standardı yakalamalıyız.”
“BÖLGEDE 50 KİŞİ DAHİ İŞYERİ EDİNDİRME KREDİSİNİ ALMAMIŞTIR”
İşyeri edindirme kredisi üzerine konuşan Ebedinoğlu, şu ifadeleri kullandı: “500 TL tutarında işyeri edindirme kredisi çıktı. İnanın toplasanız bölgede 100 kişi bu krediyi almamıştır. 50 kişi dahi almamıştır. Birçok alanda bölge mağdur. En azından bu kalemin iletilmesi ve özellikle işyeri edindirme finansmanının ayrı gelmesi lazım. Örneğin şuan Silvan, Ergani ilçelerimiz büyük ilçeler ve bunların kent dışında sanayi kurması gerekiyor. Biliyorsunuz en düşük kredilerden bir tanesi esnaf kredisi. İşyeri edindirme kredileri 10 yıla yayılan ve esnafımızın rahata işyerini kurabilmesine olanak sağlıyor. Esnaf kira öder gibi işyerine sahip oluyor. Esnafımızın kendini yenilemesi, daha modern işletmelere kavuşabilmesi için bu kalemin çok çok önemli olduğunu düşünüyorum ve bu konuda Bakanlığımızın desteğini bekliyorum.”
“ODALARIN YAPISINI GÜÇLENDİRECEK TASARI HAZIR”
Esnaf Odalarının yapısının güçlendirilmesi gerektiğine vurgu yapan Esnaf, Sanatkârlar ve Kooperatifçilik Genel Müdürü Necmettin Erkan, “Ufak odaları birleştirerek mi, farklı bir modele geçilerek mi veya devletin esnaf sanatkârımıza verdiği bazı görevleri odalarımızın üzerine alarak mı? Bunun değişik yöntemleri var. 500’ün altındaki odalar birleşsin mi birleşmesin mi? Normal şartlarda üye sayısı 500’ün altında olan bir oda kendini idame edebiliyor mu? Kesinleşmiş bir karar değil ama odaların yeniden yapılanmasıyla ilgili çalışmayı birkaç farklı model üzerinde yaptık. Tüm kamu kuruluşlarımızın ve meslek odalarımızın katılımıyla kararımızı aldık. Karar aldıktan sonra da TESK, Pazarcılar Federasyonu, Madeni Eşya, Mobilyacılar ve büyük birlikleri çağırdık ve üzerine çalıştık. En son çalışmalarımız belli bir aşamaya geldi, ne yapacağımızı planladık ve şuan tasarımız hazır. Buradaki amacımız kurduğumuz oda yapısının esnafına hizmet eder yapıda olmasını istiyoruz.” diye konuştu.
“KAYIT DIŞI KONUSUNDA KANUNLARDA BİR EKSİKLİK YOK”
Kayıt dışındaki esnafın kayıt atına alınmasına ilişkin konuşan Erkan, “Kayıt dışı esnafla ilgili Birlik Başkanımız başta olmak üzere Valimizin de talimatıyla kayıt olmaları zorlanacak. Bunun için kanunda bir eksiklik yok. Bunlar kaydolmak zorunda. Hatta maliyeye kaydolmuş ama odaya kaydolmamışsa, sicil müdürümüz ceza yazıp gönderebilir. Bunun bin TL’nin üzerinde bir cezası var.” dedi.
“PERAKENDE KANUNUNDA YAPILAN ALT DÜZENLEMELER, ESNAF VE SANATKÂRA POZİTİF AYRIMCILIK YAPACAK”
Zincir marketlerle ilgili konuşan Erkan, “Perakende kanununda şuan alt düzenlemeler yapıyoruz. Düzenlemede esnaf ve sanatkâra pozitif ayrımcılık yapan; mesafedir, şehir içine sokulmamadır, bunar gündemimizde. İnşallah bunları sağ salim çıkaracağız. Aynı zamanda coğrafi bilgi sisteminde şöyle bir düzenleme daha geliyor. Ne kadar mesafede ne kadar esnaf var, ne zaman açılmış ne zaman kapanmış bunun bilgisi Oda Birliklerinde olacak. Aslında biz bakkal açmayı da eczaneler gibi düzenlemek istedik ama buna da ilk esnaflar karşı çıktı, ‘param var açarım ne karışıyorsunuz’ dediler.” ifadelerini kullandı.
“548 MİLYON 361 BİN TL KREDİ KULLANILDI”
Diyarbakır Esnaf ve Sanatkârlar Kredi ve Kefalet Kooperatifleri Bölge Birliği Başkanı Ekrem Karataş, Bölge Birliği hakkında bilgi verdi. Karataş, “Bölge Birliğimiz 1999 yılında Diyarbakır’da kuruldu. Birliğimizin merkezi Diyarbakır’da olup çalışma bölgesi Diyarbakır, Siirt ve Batman bölgesi sınırlarıdır. Birliğimize bağlı Diyarbakır ve ilçelerinde 12 kooperatifimiz, Batman ve ilçelerinde 2, Siirt ve ilçelerinde 3 kooperatifimiz olmak üzere toplamda 17 kooperatifimiz bulunmaktadır. Diyarbakır ve ilçelerinde bulunan 12 kooperatifimizin kayıtlı ortak sayısı 7 bin 529. Kredi kullanan ortak sayısı5 bin 300. Verilen kredi toplamı 358 milyon 892 bin TL’dir. Batman ve ilçelerinde bulunan 2 kooperatifimizin kayıtlı ortak sayısı bin 438. Kredi kullanan ortak sayısı bin 24. Verilen kredi toplamı 58 milyon 369 bin TL. Siirt ve ilçelerinde bulunan 3 kooperatifimizin kayıtlı ortak sayısı bin 870. Kredi kullanan ortak sayısı bin 562. Verilen kredi toplamı 104milyon 100 bin TL. Diyarbakır Bölge Birliğimize bağı 17 kooperatifimizin kayıtlı ortak sayısı toplamda10 bin 837. Kredi kullanan ortak sayısı 7 bin 886. Verilen kredi toplamı 548 milyon 361 bin TL. Bu küçümsenecek bir rakam değildir. Sayın Cumhurbaşkanımızın, çok kıymetli Genel Başkanımız Sayın Abdulkadir Akgül’ün ve Halkbanka’mızın çok değerli yöneticileri sayesinde gerçekten Diyarbakır’da son 10 yılda büyük bir sıçrama yaptık. Biz göreve geldiğimizde toplam plasmanımız 17 milyon TL idi. Nereden nereye. Gerçekten Diyarbakır’a çok büyük bir limit kredi sağlandı ve biz bunu esnaf ve sanatkârlarımıza kullandırdık. Sıkıntılar yok mudur, elbette vardır. Şuanda Diyarbakır Bölge Birliğimize bağlı5 tane kooperatifimiz kapalıdır. Bu plasman yetersizliğinden değil, üyelerimiz çapraz kefalet aldı. Esnaflar birbirine kefalet aldı ve her iki esnaf da işyerini kapatmak durumunda kaldı. Şuan 5 kooperatifimiz kapalı ve kredi kullandıramıyorlar. Bu dediğimiz de diğer kooperatifler üzerinden kullandırdığımız kredilerdir.” şeklinde konuştu.
Ali Abbas Yılmaz/Tigris Haber