Diyarbakır Emlak Komisyoncuları ve Müşavirleri Derneği (DİEMDER) Başkanı Mustafa Koç 2 aylık durgunluğun ardından yeniden hareketliliğin başladığı emlak sektörünü son durumunu değerlendirdi. 3+1 kira fiyatlarının 18-25 bin, 2+1 kira fiyatlarının ise 15-18 bin TL’ye yükseldiğinin altını çizen Koç, yine konut alanları açılmadıkça, arsada yüzde 50 oranı kaldırılmadıkça ve inşaat maliyetleri düşmedikçe konut fiyatlarının düşmeyeceğini söyledi.
DİYARBAKIR GAZETE– Kiralık konutların neredeyse “yok” denildiği Diyarbakır’da satılık daire fiyatları 3-5 milyon, kiralık daireler ise 18-25 bin TL’ye dayandı.
Kahramanmaraş merkezli 6 Şubat depreminden sonra mevcut konut sorunu neredeyse ikiye katlandı. İnternette bazı emlak alım satım sitelerinde ve sosyal medya platformlarında satılık ve kiralık konutlar için verilen rakamlar dudak uçuklatıyor.
‘Ev sahibi, kiracı ve müteahhit haklı’
Emlak sektörünü değerlendiren Diyarbakır Emlak Komisyoncuları ve Müşavirleri Derneği (DİEMDER) Başkanı Mustafa Koç, Emlak sektörünün çok kötü durumda bulunduğuna işaret ederek, Ev kira ücretleri giderek artıyor. Ve bunun denetimi, kontrolü yok. Bir taraftan müteahhitler, ev sahipleri ve kiracıların da haklı olduğu bir dönemdeyiz. Tabi burada önemli olan haksız kim? Haksızı aramak lazım. Biz daha önce ev sahiplerini haksız görüyorduk. Ev sahipleri vicdansızlık yapıyor, fahiş fiyatta evlerini kiraya veriyor diyorduk. Ancak gelinen nokta böyle olmadığını gösterdi. Devlet bunları zorluyor” diye konuştu.
‘Kira fiyatlarının artışı devletin elindedir’
Kira fiyatlarının artışı ya da satışının tamamen devletin elinde olduğuna işaret eden Koç, şöyle dedi: “Vatandaş bu artışları tek başına yapamaz. Bunun birince sebebi faizlerdir. Konut kredi faiz oranları düşmedikçe kesinlikle konut satış ve kira fiyatları düşmez. İkinci sebebi ise yeni imar alanlarının açılmamasıdır. Mevcut konut arazileri yüzde 50’lelere dayandı. Bunların hepsi tüketiciye yansıyan maliyetlerdir. Diyarbakır’da 10 yıldan bu yana ciddi manada imar çalışmaları yapılmadı. Defalarca söylememize ve dile getirmemize rağmen belirli lokal yerlerde çıkar ve rant amaçlı yapıldı. Genel anlamda ‘ben Diyarbakır genelinde bir imar çalışması yaparım, sonra konut yerleri acarım’ mantığı ile kimse bir çalışma maalesef yapmadı. Bunlar tamamen az önce saydığım amaçlardan dolayı yapıldı.
“İnşaat malzemelerinde indirime gidilmeli, demir ve beton fiyatları denetlenmelidir”
Üçüncü sebebi ise İnşaat maliyetleri. İnşaat maliyetleri düşmedikçe yine konut fiyatları düşmez. Bunun birinci kalemde betondur. Denetim olmadığı için beton fiyatları yükseldi. İkincisi demirdir. Sözde Türkiye’de demir fabrikaları var. Bu fabrikalarda ihraç ediliyor. Peki bu kadar demir ihraç ediyorsun senin iç piyasanın ne durumda olduğunu biliyor musun? İç piyasanın ihtiyacını giderdin mi? Önce iç piyasanın ihtiyacını gider sonra ihracat yap. Bu ihracatın iç piyasaya hiçbir faydası yoktur. İç piyasaya yansımıyor. Demir alış fiyatları 25 bin TL’ye dayandı. Demirin fiyatı günü birlik değişiyor. Fiyatına yetişemiyoruz. Bunlar düzelmedikçe konut fiyatları düşmez”
“Konutların ucuzladığı iddiaları doğru değil”
DİEMDER Başkanı Koç, Zaman zaman konut satışlarının durduğuna yönelik haberleri duyduklarını belirterek, “Konutların ucuzladığına yönelik iddialar ortaya atılıyor. Bu iddialar kesinlikle doğru değildir. Konut satışları bir süre durakladı ancak yine başladı. Diyarbakır’da konut fiyatları İstanbul ile yarışıyor. Kira fiyatları da aynı düzeyde. Ev sahipleri ve kiracılar mahkemelik olmaya başladı. Bu da devletin yanlış politikasından kaynaklanıyor.
“3+1 kiralık dairenin fiyatı 18-25 bin TL”
Bugün 3+1 kiralık dairenin fiyatı 18-22 bin TL bandındadır. 2+1 15-18 bin bandında bulunuyor. Buradan 1 ay önce 2+1 konutlar 13-14 bin TL’ye bulabilirdik. Ama 15 gün içinde yine kira fiyatları aldı başını gidiyor. Okulların açılmasıyla birlikte yani Eylül ayında 20 bin TL’lik evler 30-35 bin TL bandına dayanır. Çünkü kiralık evler bulunmuyor. Devlet buna nasıl bir önlem alacağını merak ediyoruz. Her şey güllük gülistanlık sanıyorlar. Oysa işin rengi öyle değil. Okulların açılmasıyla birlikte birçok insanımız sokakta kalacaktır. Bunu gerçekten üzülerek söylüyorum. Ve bunun altını çizerek söylüyorum. Sokakta kalacaklar. Artık ev sahipleri yüzde 65 diyecek. Enflasyona göre kira fiyatlarını yükseltecek. Enflasyona göre yükseltirse 20 bin olan bir kira 30 bin’e yükselecek. Asgari ücreti ve emekli maaşlarına zam yapılsa ne olur? Bu gruplara ne kadar zam yapılırsa yapılsın kira artışlarının önüne geçemezsin. Kira rakamını yakalayamazsın! Sonu ne olur?” ifadelerini kullandı.
“Dar gelirlilerin konut almaları hayal oldu”
Konut kredi oranlarında bir düşüş olacağı yönünde söylentilerin varlığından söz eden Koç, “Düşüş olursa nispetten insanlar belki ev sahibi olabilir. Sadece konut kredilerinin düşüşü yeterli olmaz. İnşaatları denetleyecek. Çimento, demiri denetleyecek. İnşaat malzemelerinde indirime gidilecek ve acilen yeni imar alanları açılarak, arsa yüzdelikleri düşürülecek. Bunlar olmadıkça vatandaş konut sahibi yine olamayacaktır. Kesinlikle olamaz. Kayapınar ilçesinde yüzde 50’nin altında arsa bulamazsınız. Bu da şu demek oluyor. Bir arazide yaptığınız 10 dairenin yarısını mal sahibine vereceksiniz, yarısı da müteahhitte kalacak. Böylelikle 1,5 milyon liralık dairenin maliyeti 3 milyon TL’ye çıkacak. 3 milyon liralık daire 6 milyon TL’ye çıkacak. Ama konut yerleri üretilirse, yüzde 50 verilecek yerde yüzde 18-25 verilir. Yüzde 25 verilirse 3 milyonluk daire 1,5 milyon liraya düşer. Kredi oranlarını da geri çekildiği zaman onunla birlikte az çok uzun vadede vatandaş konut sahibi olabilir. Yoksa şimdi bu şartlarda hiç kimse konut sahibi olamaz. Alanlar zaten alıyor. Dar gelirli ve tek maaşlı insanlar bu saatten sonra konut sahibi olamayacak. Bu bir hayaldir” şeklinde konuştu.
