“Diyarbakır Tekstil ve Hazır Giyim Raporu” tekstil işletmeleri bir tekstil fabrikasında düzenlenen basın toplantısı ile açıklandı. Basın toplantısına, DTSO Başkanı Mehmet Kaya, GÜNTİAD Başkanı Sezai Ayas, Diyarbakır Ticaret Borsası Başkan V. Şehmus Ayhan, DİSİAD Başkanı Nurullah Edemen, Diyarbakır İş Konseyi Başkanı Mustafa Vural, GÜNTİAD Yönetim Kurulu üyeleri katıldı.
DİYARBAKIR GAZETE- Etkinlikte öncelikle GÜNTİAD Yönetim Kurulu Başkanı Sezai Ayas araştırma sonuçları hakkında bilgi verdi.
331 işletme ile görüşme yaptık
Temmuz 2023’te başlattıkları çalışma kapsamında 481 işletme ve atölyeyi derinlemesine incelediklerine değinen Ayas, “Maalesef artan maliyetler ve sektörel zorluklar nedeniyle 150’sinin kapalı olduğunu veya faaliyetlerini durdurduğunu tespit ettik. Ancak, üretime devam eden 331 işletme ile yaptığımız nitelikli görüşmeler, sektörümüzün canlılığını ve potansiyelini gözler önüne serdi. Diyarbakır, tekstil ve hazır giyim alanında bölgesel bir güç merkezi olarak öne çıkıyor. Sektör, kent ekonomimiz için stratejik bir öneme sahip ve entegre yatırımlar, ürün çeşitliliği, uluslararası markalarla işbirliği, ve kendi markalarını yaratan işletmeler ile diğer illerden farklılaşıyor” dedi.
331 işletmede 21 bin 522 kişi çalışıyor, çalışanların %64’ü kadın
Ayas, Sektördeki 331 işletmede 21 bin 522 kişinin çalıştığını, bunların yüzde 64’ünün kadın olduğunu hatırlatarak, “İşletmelerimizin %31’i Yenişehir ilçesinde. Dış ilçelerde Bismil, Ergani, Silvan ilçeleri öne çıkıyor. Görüşme yaptığımız 331 firmada 21.522 kişi çalışıyor. Çalışanların %64’ünü kadın çalışanlar oluşturuyor. Kentte tekstil ve hazır giyim sektöründe bir yıl önceye göre çalışan sayısında %18 artış sağlanmış durumda. Sektörde gelecek bir yıl içinde çalışan sayısında %48 artış olması bekleniyor. Organize Sanayi Bölgeleri kentte sektördeki istihdamda bugün %62’lik paya sahip” ifadelerini kullandı.
Yüzde 33’ü kendi markası için üretim yapıyor
313 işletmenin yüzde 33’ünün kendi markası için üretim yaptığına işaret eden Ayas, şunları söyledi: “Aynı şekilde hazır giyim ve konfeksiyon sektöründe üretim yapan 250 işletmenin 75’i uluslararası markalara, 136 işletme ulusal firmalara, 51 işletme ise Diyarbakır’daki işletmelere fason üretim yapıyor. İşletmelerimizin %87’si siparişe göre üretim yapıyor. 13 firmamız kendi e-ticaret sitesini kurma deneyimine sahip ve 16 firmamız e-ticaret siteleri üzerinden satış yapıyor. Hazır giyim ve konfeksiyon sektöründe faaliyet gösteren 250 işletmeden 183’ü kendi markasını kurmak istiyor. İşletmelerimiz sürdürülebilirliklerini sağlamak ve büyümek için markalaşmayı önemli bir strateji olarak görüyor ve işletmelerimizin %83’ü orta ve uzun vadede markalaşmayı veya marka değerlerini arttırmayı hedefliyor. Markalaşma ve e-ticarete yönelik adımlarımız, sektörümüzün geleceği için hayati önem taşıyor.
OSB’lerde yaratılan ekonomik girdi yıllık 4,6 milyar TL
İlimizde tekstil ve hazır giyim sektöründe yaratılan toplam istihdam üzerinden kente ekonomik girdisine baktığımızda 2023 yılı için 7.7 milyar TL. OSB’lerde yaratılan ekonomik girdi ise yıllık 4.6 milyar TL”
En temel sorun Artan İşgücü ve Hammadde Maliyetleri
Ayas, “Ancak, bu umut verici tablonun yanı sıra, sektörümüz önemli zorluklarla da karşı karşıya. Artan maliyetler, özellikle ham madde ve işçilik maliyetlerindeki artışlar, sektörümüzün kar marjlarını baskı altına alarak rekabetçiliğini olumsuz etkiliyor. Ayrıca, finansa erişimin zorluğu, özellikle küçük ve orta ölçekli işletmelerimizin gerekli yatırımları yapabilmesi ve büyüyebilmesi için büyük bir engel teşkil ediyor. Sektörümüzün daha da gelişmesi ve uluslararası alanda rekabet edebilir bir konuma gelmesi için birlikte çalışma, bilgi ve tecrübe paylaşımı önemli. Hep birlikte, Diyarbakır’ı tekstil ve hazır giyim alanında bir marka şehir haline getirebiliriz. Çalışmamızın sektörümüzün geleceğine yön vermede ve politika belirlemede dikkate alınması gereken önemli veriler sunan bir rapor olduğunun altını çizerek, değerli katılımınız ve destekleriniz için teşekkür ederim” dedi.
Kaya: “Bugün Tekstil ve Hazır Giyim Üretiminin Tüm Aşamalarında İşletmelerimiz var”
DTSO Yönetim Kurulu Balkanı Mehmet Kaya ise, tekstil ve hazır giyim sektörünün Diyarbakır için stratejik bir sektör olduğunu belirterek sözlerine başladı. Tekstil ve hazır giyim sektörünün iki açıdan önemli olduğunun altını çizen Kaya, “Birincisi istihdam. Özellikle de genç ve kadın istihdamı için önemli bir sektör. Kadınların gençlerin daha kolay işgücüne katılabildiği emek yoğun bir sektör. Diğer önemli husus pamuk üretimi. Diyarbakır Şanlıurfa ili ile birlikte Türkiye pamuğunun %55’ini üretiyor ve daha fazla pamuk üretimi yapacak potansiyeli olan ve bu konuda yatırımları devam eden bir il. Türkiye’de batı illerinde işgücü maliyetleri artınca sektörün genç nüfusun Türkiye ortalamasının üzerinde olduğu illere kaymaya devam ettiğini yıllardır görüyoruz. Aynı şekilde iplik üretim tesislerinin de pamuk üretimindeki potansiyel ile birlikte arttığını görüyoruz” dedi.
Kaya şöyle dedi:
“Bizler oda olarak 2009 yılında henüz kent içinde küçük atölyelerde faaliyet gösteren işletmelerimizin yer sorununu çözmek ve sektörü güçlendirmek için bir tekstil üretim merkezi kurulması için girişimlerde bulunmuştuk. Sonrasında GÜNTİAD işbirliğinde ve yerel kurumlarımızın desteği ile Tekstil OSB’yi kurduk ve bugün tekstil ve hazır giyim üretiminin tüm aşamalarında işletmelerimiz faaliyet gösteriyorlar. Tekstil İhtisas OSB, Diyarbakır OSB ve Bismil, Silvan, Ergani gibi kırsal ilçelerimizde tekstil ve hazır giyim üretimimiz var diyebiliyoruz. Şimdi ise artık bu sektördeki işletmelerimizin sürdürülmesi, üretimde çeşitliliği sağlamak ve işgücü avantajının yanında işletmelerimizin deneyimleri, bilgileri, hammadde, nitelikli insan kaynağı ve işbirlikleri ile sektörü nasıl güçlendirebileceğimize odaklanmamız gereken bir dönemdeyiz”
“Uluslararası Markalara Üretim yapıyoruz ve Pazarda Uluslararası Markalar Fiyat Belirliyor”
Tekstil ve hazır giyim sektörü küresel rekabet ortamından en çok etkilenen, trendlerin çok hızlı değiştiği bir sektör olduğunu belirten DTSO Başkanı Kaya, “Kırsaldaki küçük bir atölyemiz bile küresel piyasalardaki değişimlerden etkileniyor. Çünkü uluslararası markalara üretim yapıyor ve pazarda uluslararası markalar fiyatları belirliyor. Bu bağımlılık ve maliyet artışları bugün en temel sorunlarımız. Aynı zamanda Tekstil OSB ve Diyarbakır OSB’de en çok tekstil ve hazır giyim sektöründe yatırım talebi alıyoruz. Bu da sektörün bölgeye ve ilimize olan talebini gösteriyor” diye konuştu.
Tekstildeki mevcut 21 bin istihdamın korunması gerekiyor
Kaya, “Geldiğimiz aşama 10 yıllık bir çalışmanın sonucu. Ancak bunu korumak şimdiki politikalar ve projeler ile mümkün değil. Bu çalışmayı da bu nedenle yaptık. İşletmelerimizi daha iyi anlamak, risklerini, sorunlarını, pazarlarda karşılaşabilecekleri tehditleri daha iyi görmek ve hem işletmelerimizin sürdürülmesi hem de bu sektörde yaratılan 21 bin istihdamın korunması ve daha çok istihdam yaratılması için işletmelerimize döndük ve görüşlerini aldık. Araştırma sonucunda önümüzde kırsal ilçelerimizde işletme, atölyelerimizin yer sorunu, artan maliyetler nedeni ile pazarda rekabet sorunu, kendi markasını geliştirmek veya farklı pazarlara açılmak isteyen işletmelerimiz için işbirliği ağları ve destekler ilk incelediğimizde gördüğümüz temel çalışma alanları. Ben odamız adına işbirliği sağladığımız GÜNTİAD’a, görüştüğümüz işletme temsilcilerimize ve bu raporun hazırlanmasında emek veren çalışma arkadaşlarımıza teşekkür ediyorum” şeklinde konuştu.
