2015 yılındaki sokak çatışmalarının yarattığı ekonomik sıkıntıları daha yeni aşmaya başlayan Diyarbakır esnafı, şimdi de Corona virüsü nedeniyle ekonomik krizle yüz yüze geldi. Kentteki işyerlerinin yüzde 90’ı kapalı durumda. İş çevreleri özellikle çalışanlar için çözüm bekliyor.
Diyarbakır, Mardin, Şırnak, Hakkari gibi illerde 2015 yılında yaşanan sokak çatışmaları, kent ekonomilerini durma noktasına getirmişti. Bu yerlerden biri de Diyarbakır’dı. Sur’daki çatışmalar Sur başta olmak üzere tüm kentin ekonomisini etkilemişti. Çatışmaların sona ermesi ve hayatın normale dönmesiyle ekonomik canlanma başlamıştı.
Kent tam yaralarını sarmaya başlamışken bu kez Corona virüsü salgını başladı. Salgının Türkiye’ye sıçramasıyla kent ekonomisi 5 yıl sonra bir kez daha krizle yüz yüze kaldı. İnsanların evlerinde kalmak zorunda olması, kafe, restoran tarzı yerlerin genelgeyle kapatılması ekonomiyi durma noktasına getirdi. VOA Türkçe’nin sorularını yanıtlayan esnaflar endişeli.
Sur’daki en eski otellerden birinin müdürü olan Seydoş Özdemir, durumun çok kötü oldu görüşünde. Müdürü olduğu Demir Otel’i bugünlerde sağlık çalışanlarına tahsis ettiklerini söyleyen Özdemir, “2015-2016 serisinde Sur’da meydana gelen kötü olaylardan dolayı Sur halkı olarak bayağı etkilenmiştik. Bu durumdan maddi ve manevi olarak tam kendimizi toparladık derken 2020 yılında felaketler üst üste gelmeye başladı. Şimdi de ülke olarak Corona virüsü mücadelesi veriyoruz. Bu bizleri maddi ve manevi olarak yine etkiledi. Özellikle Sur’daki esnafları etkiledi, her taraf kapalı, biz de öyle. Durumlar çok kötü. Bu süreç bitse bile kendimizi toparlamamız 1 – 2 seneyi bulur diye düşünüyorum,” dedi.
Büfe işleten Nihat Kuş ise durumun 2015 yılından daha kötü olduğu görüşünde. Kuş, şöyle konuştu: “Corona başlamadan önce güzel bir hareketlilik vardı bu bölgede. İnsanlar merak ettiklerinden geliyorlardı. Bayağı güzel bir hareketlilik vardı. Yavaş yavaş gelen haberlerle birlikte azalmalar oldu. Bugün bitme noktasında, yüzde 99 işlerimiz durmuş. Açık olmamıza rağmen, paket servis yapıyoruz. Paket kime yapıyoruz? Hiç kimseye sokakta kimse yok. Çalışan kesimlerden gelen bir iki paket siparişi var. Çatışmalar zamanında farklıydı. Evden yapıyorduk, işimizi evden takip edebiliyorduk, şimdi o da yok.”
Esnaflardan Süleyman Tekin ise hem işverenlere hem çalışanlara yardım eli uzatılması gerektiğini söyledi. Tekin, “Burada bayağı bir yer yapıldı ama şu anda oturan olmadığı için esnaf hala sıkıntı yaşıyor. Üzerine Corona virüsü çıktı. Esnaf Diyarbakır’da bitmiş durumda. Devletimizin esnaf için, çalışanları için, işverenler için katkıda bulunması istiyoruz. Sokağa çıkmayın diye anonslar yapılıyor ancak ne yiyecek? Sokağa çıkmasın evde otursun ama ne yiyecek evde. Hem işçi hem işverene destek versinler,” diye konuştu.
Yıllardır Sur’da esnaflık yapan Abdulkadir Erçek de umutsuz. Eskiye dönüşün zor olduğunu belirten Erçek, “Sur olayları başlı başına bir problemdi, o zaman da burada esnaflık yapıyorduk. Şu anda aynı süreci tekrardan yaşıyoruz. İnsanların ekonomik anlamda çok büyük sıkıntıları var. Esnafların çok büyük sıkıntıları var. Sıkıntı büyük, direkt olarak hiçbir şey yok. Geleceğe dair çok büyük kaygılarımız var. Eski düzeni tekrar bulabileceğimizi sanmıyorum,” şeklinde konuştu.
EBEDİNOĞLU: KENT BÜYÜK BİR TEHLİKE İLE KARŞI KARŞIYA
İl merkezi ve ilçelerde 60 bine yakın üyesi bulunan Diyarbakır Esnaf ve Sanatkârlar Odaları Birliği’nin Başkanı Alican Ebedinoğlu, kentin büyük tehlikeyle karşı karşıya olduğu uyarısını yaptı. Ebedinoğlu, kentteki işyerlerinin yüzde 90’ının kapalı olduğuna dikkat çekerek, “Bu süreçte şu anda büyük bir tehlike ile karşı karşıyayız maalesef. O dönem lokal olarak bölgelerimiz ve ilçelerimiz kapalıydı, şu anda kent ve ilçelerimizde birlikte esnafın yüzde 90 kapalı. Gıda maddeleri hariç geri kalan bütün hepsi kapalı. Esnaflarımız şu anda büyük sıkıntı içerisinde. En büyük kaygımız esnafın yanında çalışanlardır. Diyarbakır’da 80 ile 100 bin arasında çalışanımız var. Sayın valimizle de defalarca toplantı yaptık. Şu anda raporlar hazırlandı, Ankara’ya gönderildi. Çalışmayan kesim, özellikle bunlarla ilgili bir tedbir alınmazsa, bu insanlar gündelik yevmiye ile çalışıyor çünkü, bunlara şimdiden bir önlem alınmazsa sosyal ve toplumsal bir sıkıntıyla karşı karşıya kalabiliriz. Hükümetin bir an önce hem esnaf hem çalışanlar için önlem alması lazım” dedi.
Kaynak: Amerikanın sesi
