Böbrek taşı riskine karşı 7 önlem!

Memorial Diyarbakır Hastanesi Üroloji Bölümü’nden Prof. Dr. Abdullah Gedik, 8 Mart Dünya Böbrek Günü öncesi, böbrek taşı oluşumu riskini en aza indirmenin 7 yolu hakkında bilgi verdi.

İÇTİĞİNİZ SU MİKTARINI ARTIRIN

Günlük olarak alınması gereken sıvı miktarı, kişiye ve iklime göre değişiklik gösterir. En doğrusu,  günde 1.5- 2 litre idrar çıkışını sağlayacak miktarda sıvı tüketimidir. Ancak sıvı alımı günün her saatine yayılmalı belli bir bölümünde fazla tüketilmemelidir. Her saat başı bir bardak su, en pratik ve ideal olanıdır. Özellikle yemeklerde 2 saat kadar sonra 2 bardak su içilmelidir..

YÜRÜYÜŞ VE EGSERSİZ YAPIN

Büro memurlarında taş oluşum riski artmaktadır. Bu nedenle böbrek taşlarından korunmada günlük egzersizler taş oluşumunu engellemede etkili rol oynamaktadır Böbrek taşı oluşum riskini artıran önemli diğer bir faktör obezitedir. Bu nedenle kilo problemi yaşayan bireyler, kişiye özel beslenme programları ile ideal kilo seviyelerine ulaşmalıdır. Bu doğrultuda sağlıksız diyetlerden kaçınmak gerekir. Yüksek tansiyon da hastalar için taş oluşum riskini artırır. Hipertansiyon hastalarının ilaçlarını düzenli olarak kullanmaları ve tuz alımlarını sınırlandırmaları önemlidir.

TAZE SIKILMIÅž MEYVE SULARI TERCÄ°H EDÄ°N

Evde yapılan limonata ve taze sıkılmış portakal, mandalina ve greyfurt  suyu gibi C vitamini içeren meyve suları böbrek taşı oluşumunu engelleyecek içeceklerdir. Bu içeceklerde taş oluşumunu engelleyen inhibitör denilen ve sitrat yönünden zengin bir madde vardır. Vücutta sitratın eksik olması taş oluşma riskini artırır. Bu nedenle bu tür içeceklerin bolca tüketimi çok önemlidir. Ancak hazır ve kutulanmış olarak sıkılan meyve suları ile greyfurt suyu önerilmemektedir.

LİF İÇERİĞİ YÜKSEK OLAN BESİNLER YİYİN

Beslenme düzeninde besin çeÅŸitliliÄŸi olmalıdır. Tek bir besinin fazla tüketiminden kaçınılmalıdır. Lif içeriÄŸi yüksek gıdalar tercih edilmelidir. Çünkü lifli besinlerden fakir olan beslenme sonucu oluÅŸan kabızlık, taÅŸ oluÅŸumunu da hızlandırmaktadır. Lif oranı yüksek sebzeler, meyveler ve kuru baklagiller gibi besinler kabızlığı engeller. Lifli gıdalar, besinlerin bağırsaktan geçiÅŸ sürecini kısaltır ve dolayısıyla taÅŸların önemli bir kısmını oluÅŸturan oksalat’ın  emilimini azaltır.

PROTEİN İÇERİKLİ BESİN TÜKETİMİNİ SINIRLAYIN

Hayvansal proteinlerin tüketimi azaltılmalıdır. Kırmızı et, sakadat, tavuk gibi hayvansal besinlerin fazla miktarda alınması, taş oluşum riskini artırır. Bu nedenle protein alımı, bireysel olarak doğru hesaplanmalıdır. Günlük beslenme programında hayvansal ve bitkisel protein tüketimi dengelenmelidir. Bir öğünde fazla miktarda hayvansal protein tüketilirse, diğer öğünde sebze tercih edilerek denge sağlanmalıdır. Genel olarak bireylerin protein kısıtlaması yoksa 70 kg olan bir birey, günlük 70 gram protein tüketebilir.

TUZ KULLANIMINA DÄ°KKAT

Yiyecekler az tuzlu olmalıdır. Fazla tuz tüketimi barsaklardan  kalsiyum emilimini artırır. Bu da böbreklere daha fazla miktarda kalsiyumun gelmesine neden olarak, taÅŸ oluÅŸum riskinin artmasına neden olur. Bu nedenle çok tuzlu gıdalar tüketilmemelidir. Genetik olarak taÅŸ oluÅŸumuna yatkın bireylerin günlük tuz tüketimi 3 – 5 gram (yaklaşık bir çay kaşığı) olmalıdır. Günlük beslenmede; sebze, meyve ve ekmekte tuz olduÄŸu unutulmamalıdır. Bu nedenle sebze yemekleri ekstra tuz ilave edilmeden yapılmalıdır

TAÅž RÄ°SKÄ° OLUÅžTURAN BESÄ°NLERÄ° SINIRLANDIRIN

Böbrekte taş oluşumu yönünden en riskli maddelerden biri de oksalattır. Bu nedenle günlük beslenmede oksalattan zengin besinlerin çıkartılması gerekir. Böbrek taşı hastaları bazı besinlerin tüketimini sınırlandırmalıdır.

İÇECEKLER: ÇAY, KAHVE VE ALKOL…

Sebzeler: Ispanak, pazı, pancar, bamya, mısır, taze fasulye, patates, domates, soya, maydanoz, dereotu, ebegümeci, roka, tere otu…

Meyveler: İncir, ahududu, kırmızı erik, çilek, böğürtlen, kuş üzümü…

Kuruyemişler: Ceviz, fındık, badem, yer fıstığı…

Susam, çikolata, kakao, hardal, soya…

DÜZENLİ DOKTOR KONTROLÜ ÖNEMLİ

Böbrek taşı hastalığı genetik geçiş özelliği gösteren ve tekrarlayıcı özelliğe sahip bir hastalıktır. Bu nedenle bütün önleyici tedbirlerin alınmasına rağmen taşın tekrar oluşma riski vardır. Taş hastalarında kalıcı böbrek hasarının oluşmasını önlemek için düzenli üroloji kontrolü yapılması gereklidir.