Meclis Genel Kuruluna gönderilen torba yasada tütün satışının yasaklanması ve tütün satışı yapanlara yönelik uygulanması planlanan hapis ve para cezasına tütün ile ilgili olan herkes tepki gösterdi. Tütünü daha ucuz ve uygun bulan vatandaşlar tekel sigarayı alacak imkânlarının olmadığını vurguluyor.
“MİLLİLİK ANLAYIŞI İLE ÇELİŞİYOR”
Uzun yıllardır tütün satıcılığı yapan Mübarek Uruç, tütün satışının yasaklanmasına yönelik yasayı eleştirerek, “İktidar politikalarında sürekli milliliğe dem vuruyor fakat tütün yasağının meclise gönderilmesinin millilik anlayışı ile çeliştiğini düşünüyorum” dedi. Uruç, “Tütün yasağının meclise sunulmasında Amerikan kartellerinin etkili olduğunu düşünüyorum. İktidar politikalarında sürekli milliliğe dem vuruyor fakat tütün yasağının meclise gönderilmesinin millilik anlayışı ile çeliştiğini düşünüyorum. Tam olarak yasa çıkmadan peşin hükümle konuşmak istemiyorum. Benim öngörüm bu yasanın onaylanırsa bunun yansımalarının hiç olumlu olmayacağı yönünde. Tütün ekip satmanın domates ekip satmaktan bir farkı yok. Karadeniz’de fındık, Çukurova’da pamuk ekiliyor. Güneydoğu Anadolu Bölgesinde de tütün ekilip satılıyor. Bunu neden engellemek istiyorlar. Yasayı duyan müşterilerimiz de konuya tepki gösteriyor. İnsanlar tütünü hem ucuz hem de daha tercih edilebilir buluyorlar. Biz dededen kalma bir iş olarak hem tütün ekip hem de satıyoruz. Bu yasağın uygulamaya konulması ile birlikte bizler ne yapacağız. Benim doğduğum oda dahi bir tütün odasıydı. Tütün yasaklanırsa bundan kimsenin hoşnut kalacağını düşünmüyorum. Hem yasaklarla tekel sigara üretiminin kayda değer bir artış göstereceğini veya açıktan tütün satışını bitireceğini düşünmüyorum. Yasaklarla açıktan tütün satışı azaltılır ama bitirilemez. Kararın yanlış olduğunu düşünüyorum” şeklinde konuştu.
“TEKELE YÖNELTECEĞİNİ DÜŞÜNMÜYORUM”
Tütün satışının yasaklanmak istenmesine anlam veremediğini vurgulayan tütün satıcısı Nedim Becerekli, “Tütünün yasaklanmak istenmesine anlam veremiyorum. Tütün üreten köylüler ne yapacak kimse düşünüyor mu? Devlet köylüden alacağı tütün için istenilen miktarı verebilecek mi? Tütün satışımızı neden yasaklamak istiyorlar. Gidip hırsızlık mı yapalım? Bölgede tütün üretimi de tüketimi de yoğun olarak yapılıyor ve insanlar bundan ekmek yiyor. Tütün yasağı ile ilgili hapis ve para cezası gündemde. Açıkçası ben bu yaptırımları hiç doğru bulmuyorum. Çok uzun süredir tütün satıyorum eğer tütün satışımızı yasaklarlarsa işsiz kalacağımızı da birilerinin düşünmesi gerekiyor. Tütün için kullanılan kağıt, sigara makinesi gibi ürünler ne olacak? Yoğun olarak asgari ücret ile çalışan insanların tütün yasağından sonra tekel ürünlerine yöneleceğini de düşünmüyorum” dedi.
“TEMEL AMAÇ RANT”
Üniversite öğrencisi Hakan Bayhan, tekel sigara içebilecek maddi imkânı olmadığını ve tütün kullanmanın daha uygun olduğunun altını çizdi. Bayhan, “Tütün yasağı en çok sigara tiryakisi olup da parası olamayan kesimi vurur. Bu yasaktaki temel amaç sigarayla mücadele olsaydı emin olun kamuoyundan bu kadar tepki almazdı ama buradaki temel amaç rant kavgası ve tekel teşviki olduğu için bu kadar tepki gördü. Ben de bir tütün kullanıcısı olarak bu yasaktan etkilenirim. Öğrenci olarak en ucuz tekel sigara fiyatı dokuz lira günde iki paketten on sekiz lira yapar bu da öğrenci olarak kendime kurduğum ekonomimi olumsuz etkiler hâlbuki otuz liraya bir kg tütün bana üç hafta yetiyor. Hâlihazırda var olan Makaron ve kâğıda sarılmış tütün yasağı küçük bir kesimi vuruyor ama yasa genişletilirse emin olun tekele değil kaçak yollara başvurulur. Olayın bir başka boyutu olan üretici kısmı da es geçilmemeli hayatını tütün ekiminden, tütün satışından idame eden onca insana alternatif sunulmadan üstelik işsizlik oranı bu kadar yüksek bir dönemde böyle yasalar olamayan huzuru bozar. Tek dileğim bu yasanın bir an önce durdurulması” diye konuştu.
“BİNLERCE İNSAN TÜTÜNDEN GEÇİMİNİ SAĞLIYOR”
Bölgede tütünün yoğun olarak ekilip satıldığına dikkat çeken tütün kullanıcısı Abdulselam Karadaş, 9 yıldır tütün kullandığını söyledi. Karadaş, “Güneydoğu Anadolu Bölgesi’nin genelinin tütün kullanan bir toplum olduğunu söyleyebiliriz. Bu topraklarda ekonominin döngüsünü sağlayan en önemli sektörler inşaat ve tütün sektörüdür. Bölgede hem tütün üreten hem de tütün satan esnaflarımızın sayısı da çok fazla. Binlerce insan tütünden geçimini sağlıyor. Tütün yasaklanırsa insanlar gidip yaprak mı kurutup içsin. İktidarın ne yapmak istediğini gerçekten anlamıyorum. Ben 9 yıldır tütün kullanıyorum ve tütünün yasaklanmak istenmesi ile birlikte tütünü tamamen bırakmayı düşünüyorum. Çok zor şartlar altında para kazanıyoruz ve tütün yasaklanırsa tekel sigara alacak maddi imkânımız yok. Sigara tiryakileri olarak tütünün yasaklanacak olması ile birlikte yaşam şartlarımızın çok daha zorlaşacağını düşünüyorum. Tütün tekel ürünlerine göre çok daha temizdir. Tütün kullanıcıları seçici oldukları için içtikleri tütünün temiz olduğunu biliyorlar ve buna özen gösteriyorlar. Tütün satışına yasak getirilirse bu kararın çok yanlış olacağını düşünüyorum. Allah yardımcımız olsun diyorum” ifadelerini kullandı. (MEHMET UĞUR ÇAKIL)