Mahkeme KHK’lının ‘Pasaport’ krizini çözdü!

Diyarbakır 2. İdare Mahkemesi, pasaportuna el konulan KHK’lı hakkında emsal bir karara imza attı.

Diyarbakır Valiliğinin pasaportunu iade ettiği H.R.D. adlı kamu emekçisi vatandaş yurt dışına ilk ziyaretini gerçekleştirdi. Şuan yurt dışında kısa bir gezide olan H.R.D. birkaç gün içinde yurda dönüş yapacak. KHK’li olduğu gerekçesi ile pasaportuna el konulan vatandaşın adalet arayışında müjdeli haber. Kanun Hükmünde Kararname (KHK) ile kamu görevinden ihraç edilen H. R. D., Diyarbakır Valiliğine açtığı davada haklı bulunurken, vatandaşın valiliğe pasaport başvurusundan da olumlu sonuç çıktı.

Mahkemenin valilik araştırsın, uygun buluyorsa pasaportunu versin dediği KHK’li kamu emekçisinin el konulan pasaportu Diyarbakır Valiliği tarafından verildi. KHK’li vatandaş yurt dışına yasal yollardan çıkışını önceki gün gerçekleştirdi.

Pasaportu iptal olan KHK’li kamu emekçisi  H. R. D., Diyarbakır Valiliğine pasaportuna hangi gerekçelerle el konulduğunu öğrenmek ve pasaporta konulan şerhin kaldırılması için başvurmuştu. Valilik ise KHK’li kamu emekçisinin talebini “Bilgi Edinme ve Değerlendirme Kurulu” ilke kapsamında olduğu gerekçesi ile bilgilendirme yapamayacağını belirterek reddetmişti.

Bunun üzerine KHK’li vatandaş, Diyarbakır 2. İdare Mahkemesine başvurarak Diyarbakır Valiliği hakkında davacı oldu. Mahkeme ise Kanun Hükmünde Kararname (KHK)’yle ihraç edilen H. R. D. adlı başvurucunun, pasaportuna konulan şerhin nedeninin kendisine bildirilmesi ve şerhin kaldırılması isteminin Diyarbakır Valiliğince reddedilmesi kararını, idarenin araştırma yapmadan ret ettiği ve mevzuata uymadığı gerekçesi ile iptal etti.

MAHKEME: VALİLİK ARAŞTIRSIN UYGUN BULUYORSA PASAPORTU VERSİN

Diyarbakır Valiliğinin, davacı hakkında herhangi bir inceleme, araştırma, yapılmadan başvurunun sadece “Bilgi Edinme ve Değerlendirme Kurulunun ilke kararı” öne sürülerek “bilgi edinme kapsamı dışında olduğundan” bahisle reddedilmesinin, hukuka ve mevzuata uygun olmadığına işaret eden ve Valiliğin işleminin iptaline hükmeden mahkeme kararı şöyleydi: “Davacı hakkında ilgili mevzuat hükümleri doğrultusunda herhangi bir inceleme, araştırma, değerlendirme yapılmadan, başvurunun sadece bahsi geçen konunun ‘Bilgi Edinme ve Değerlendirme Kurulunun 2016/1 sayılı ilke Kararı gereği bilgi edinme kapsamı dışında’ olduğundan bahisle reddine ilişkin dava konusu işlemde hukuka ve mevzuata uyarlık bulunmamaktadır. Öte yandan, dava konusu işlemin iptal edilmiş olmasının, davacıya doğrudan doğruya ‘umumi pasaport’ verilmesi sonucunu doğurmayacağı, davalı idare tarafından mevzuat hükümleri dikkate alınarak yeniden yapılacak değerlendirme sonucunda davacının umumi pasaport alma şartlarını taşıyıp taşımadığı araştırılarak yeniden bir işlem tesis edilmesi gerektiği açıktır. Açıklanan nedenlerle, dava konusu işlemin iptaline, kararın tebliğinden itibaren 30 gün içerisinde Gaziantep Bölge İdare Mahkemesi nezdinde istinaf yolu açık olmak üzere 26/04/2019 tarihinde oy birliği ile karar verildi.”

KHK’Lİ OLDUĞU İÇİN PASAPORTUNA EL KONULAN VATANDAŞ YASAL YOLLARDAN YURT DIŞINA ÇIKTI

Mahkeme kararı üzerine Diyarbakır Valiliğine başvuruda bulunan Av. Erhan ürküt,  müvekkili H. R. D.’nin yurt dışı yasağının kaldırılmasını ve pasaportunun iadesini talep etti. Ürküt bu sürece ilişkin şöyle konuştu:  “Başvurumuz üzerine müvekkilimizin yurt dışı yasağı kaldırıldı ve pasaportu da iade edildi. Yani, KHK ile ihraç edilip pasaportuna el konulan müvekkilin, pasaportunun iadesi için açmış olduğumuz davada idare mahkemesinin iptal kararı valilik tarafından yerine getirilmiştir. Müvekkil de yurtdışına ilk seyahatini gerçekleştirmiştir. Müvekkilimiz de bugün kısa bir seyahat için yurtdışına çıkış yaptı. Şuan kendisi yurt dışında ve birkaç gün içinde de tekrar dönecek.”

KHK’Lİ KAMU EMEKÇİSİNİN EL KONULAN PASAPORTU VERİLDİ

Bu kararın Türkiye’deki ilk ihlal kararı olduğuna vurgu yapan Ürküt, şunları söyledi: “ Yani, pasaportun alınması için ilk karardır. Bence Türkiye’deki tüm mahkemeler bu kararı dikkate alıp kararlarını bu yönde vermeleri gerekmektedir. Çünkü OHAL döneminde KHK ile ihraç edilen her yurttaş kesin bir delile dayanarak ihraç edilmedi. Birçoğu muhbirler aracılığıyla ihraç edildiler. Ya da suçların şahsiliği ilkesi gözardı edilerek ihraç edildiler. Yani birçok KHK ihracında hukuka aykırı işlemler yapıldığını biliyoruz. Bu pasaport ihlali de aynı şekildeydi. Biz KHK ile ihraç edilen ve pasaportuna el konulan bir kamu emekçisi hakkında verilen kararın hukuka aykırı olduğunu mahkeme kararı ile ortaya çıkardık.”

Ali Abbas Yılmaz-Tigris Haber Gazetesi