Diyarbakır Şehir Plancıları Odası (TMMOB), Dicle Vadisi 1.Uygulama Etabı’nın iptaline ilişkin, Çevre ve Şehircilik Bakanlığı aleyhine açtığı davayı kazandı.
Diyarbakır 3. İdare Mahkemesi, imar planı değişikliklerinin hukuka ve mevzuata aykırı bularak, Dicle Vadisi 1. Etabı’nda süren çalışmaların durdurulması yönünde karar verdi.
TMMOB Şehir Plancıları Odası’nın Dicle Vadisi Rekreasyon Alanı (Doğa Parkı) ve Ağaçlandırma Alanı 1.Uygulama Etabı’na ilişkin, Çevre ve Şehircilik Bakanlığı’na Diyarbakır 3. İdare Mahkemesi’nde açtığı davada karar verildi.
PLAN DEĞİŞİKLİKLERİ ÇELİŞKİLİ
TMMOB Şehir Plancıları Odası dava dilekçesinde, “Çevre ve Şehircilik Bakanlığı tarafından 644 sayılı Kanun Hükmünde Kararname’nin 2/ğ maddesi uyarınca re’sen onaylanan Diyarbakır ili, Sur İlçesi, Yukarı Kızıltaş Mahallesi sınırları içerisinde bulunan Dicle Vadisi Rekreasyon Alanı (Doğa Parkı) ve Ağaçlandırma Alanı 1.Uygulama Etabı’na ilişkin 1/5000 ölçekli nazım imar planı ile1/1000 ölçekli uygulama imar planı değişikliğinin; planlama sahasının bir kısmının Diyarbakır Surları ve Hevsel Bahçeleri Kültürel Peyzaj Alanı Yönetim Planı’nda tampon bölge olarak tanımlanan MA5 alanı içerisinde, bir kısmının ise Dicle Nehri Kamusal Kıyı Kullanım Alanı (T8 Notasyon Alanı) içerisinde kaldığı, yürürlükteki imar planlarına esas jeolojik ve jeoteknik etüt raporlarında 14.1 hektar yüzölçümlü bir alanın afete maruz kalmış bölge statüsünün kaldırılarak yapılaşmaya uygun “Önemli Alan” olarak değiştirildiği, Alan Yönetim Planı kararları ile anılan plan değişikliklerinin birbiriyle çeliştiği, plan değişikliğinin Dicle Nehri üzerinde göletler oluşmasına ve nehir ekosisteminin bozulmasına yol açacağını” ileri sürerek projenin iptalini istemişti.
YAPILAŞMA OLMAYACAK
Çevre ve Şehircilik Bakanlığı ise savunmasında, “Plan değişikliğiyle doğal karakteri korunacak alan ve rekreasyon alanı kullanımlarının alan yönetim planına uygun bir yaklaşımla belirlendiği, plan açıklama raporunda Dicle Vadisinin bir doğa parkı olarak değerlendirildiği, koruma ve kullanım anlayışına dayalı olarak kültürel bütün değerlerin korunmasına öncelik verildiği, Diyarbakır Kültür Varlıklarını Koruma Bölge Kurulu’nun 24/01/2017 tarih 4485 Sayılı kararında anılan plan değişikliğine ilişkin rekreasyon alanlarında mevzuatta belirlenen yapılaşma koşullarını aşmayacak kaydıyla plan değişikliği talebinin uygun olduğuna karar verildiği, planlama alanı içinde bulunan taşkın alanlarla ilgili rekreasyon alanında yapılacak yapılaşmaya yönelik uygulama öncesi DSİ 10. Bölge Müdürlüğü görüşü alınacağı ve ağaçlandırılacak alan ve doğal karakteri korunacak alanda yapılaşma yapılamayacağının ve afete maruz bölge kararının olduğu, jeolojik yönden yerleşime uygun olmayan alanda yapılaşma yapılamayacağının plan notlarında belirtildiği, yine rekreasyon alanda yapılabilecek kullanımların plan notlarıyla sınırlandığı” savını ileri sürerek davanın reddini talep etmekteydi.
HUKUKA VE MEVZUATA AYKIRI BULDU
Diyarbakır 3. İdare Mahkemesi’nde görülen dava TMMOB Şehir Plancıları Odası lehine sonuçlandı. Başvuruyu değerlendiren mahkeme heyeti, “Bakılan davada, dava dosyasında bulunan bilgi ve belgeler ile yukarıda ayrıntılı olarak aktarılan bilirkişi raporunun birlikte değerlendirilmesinden, Diyarbakır İli, Sur İlçesi, Kızıltaş Mahallesi sınırları içerisinde bulunan ve UNESCO dünya miras listesine alınan “Diyarbakır Surları ve Hevsel Bahçeleri Kültürel Peyzal Alanı’nın bir kısmını içeren dava konusu alanın; 1/5000 ölçekli Nazım İmar Plânında afete maruz bölge (AMBK) olarak tanımlanmışken, l/l000 ölçekli Uygulama İmar Planında önlem alınabilecek derecede stabile sorunlu aIan olarak sınıflandırılması ve bu şekilde jeolojik açıdan yerleşimin önünün açılması yönüyle 1/1000 ve 1/5000 ölçekli planlar arasında uygunluk bulunmadığı, alt ve üst ölçekli planlar arasında çelişki bulunmasının planlar arası kademeli birliktelik ilkesi ile plan hiyerarşisine aykırılık teşkil ettiği, 1/5000 ölçekli Nazım İmar planında Afete Maruz Bölge Kararı alınmış (AMBK) Ağaçlandırılacak Alan olarak yer alan dava konusu alanın, 1/5000 ölçekli Diyarbakır Dicle Vadisi Doğa Parkı Master Planında, I. Etap Uygulama Alanı Plan kararı getirilmekle birlikte uygulama alanının içeriğinde ne gibi kullanımların yer alacağının belirtilmediği, 1/1000 ölçekli Uygulama İmar Planında ise rekreasyon alanı, ağaçlandırılacak alan, on metrelik yol ve otopark olarak planlandığı, bu yönde bir planlamanın T8 alanına motorlu araç giriş çıkışının sınırlandırılması, servis ve güvenlik hizmetleri dışında alana araç girişinin kısıtlanması, alan içerisinde otopark düzenlemesinin yapılmaması yönünde düzenlemeler ihtiva eden Diyarbakır Kalesi ve Hevsel Bahçeleri Kültürel Peyzajı Alan Yönetimi Planı hükümleriyle çeliştiği, 3194 sayılı Kanunun 5.maddesi uyarınca Nazım İmar planı esaslarına göre Uygulama İmar Planında yapı koşullarının, uygulama etaplarının ve diğer bilgilerin ayrıntılı gösterilmesi gerekirken I. Etap Uygulama Plan Kararına yönelik herhangi bir yapılaşma koşulu getirilmediği, genel itibariyle planlamanın Köşkler Bölgesi ve Hevsel Bahçeleri ile bütünleşen bir yaklaşımla ele alınmadığı hususları dikkate alınarak Çevre ve Şehircilik Bakanlığı tarafından 644 sayılı Kanun Hükmünde Kararname’nin 2/ğ maddesi uyarınca resen onaylanan Diyarbakır ili, Sur İlçesi, Yukarı Kızıltaş Mahallesi sınırları içerisinde bulunan Dicle Vadisi Rekreasyon Alanı (Doğa Parkı) ve Ağaçlandırma Alanı I. Uygulama Etabı’na ilişkin 1/5000 ölçekli Nazım İmar Planı ile 1/1000 ölçekli uygulama imar planı değişikliklerinin hukuka, mevzuata, kamu yararı ve planların kademeli birlikteliği ilkesine uygun olmadığı sonucuna varılmıştır. Açıklanan nedenlerle, dava konusu işlemlerin iptaline, … kararın tebliğ tarihini izleyen günden itibaren (30) gün içerisinde Gaziantep Bölge İdare Mahkemesi’ne istinaf yolu açık olmak üzere 23/01/2019 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.”
GEREKLİ YAZIŞMALARI YAPACAĞIZ
Öte yandan Diyarbakır Şehir Plancıları Odası Başkanı İskender Demir, Diyarbakır 3. İdare Mahkemesi’nce 1. Etabı iptal edilen Dicle Vadisi Projesi ile ilgili konuştu. İptal kararının mart ayında alındığını belirten Demir, şöyle konuştu: “Dicle Vadisi Projesi ile ilgili odamızın açmış olduğu bir dava vardı. Davada mart ayında karar alındı ve mahkemede iptal yönünde bir karar çıktı. Dicle Vadisi Projesi’nin 1. Etabı mahkemece, temyiz yolu açık olmak üzere iptal edildi. Bununla ilgili ilerleyen günlerde kurumlara, ilgili belediyelere çalışmaların fiili olarak sürdürülüp sürdürülmediği konusunda denetimleri yaparak, ilgili kurumlarla gerekli yazışmaları yapacağız. Bu konunun takipçisi olacağız.”
Ali Abbas YILMAZ/Tigris Haber
