Diyarbakır’da Psikolog Evindar Ay, 8 Haziran’da yapılacak ÖSYM Sınavı öncesi, sınav stresi yaşayan öğrenci ve ailelere uyarı ve tavsiyelerde önerilerde bulundu. Psikolog Ay, “Öğrenciler planlama ve hazırlık yaparak, deneme sınavlarına katılarak kaygılarını azaltabilir. Anne babalar ise çocuğa rehber olmalı, eleştiri ve ceza durumu sadece zorlaştırır” dedi.
DİYARBAKIR GAZETE-– 4 milyonu aşkın öğrencinin katılacağı LGS ve YKS maratonları Haziran ayı itibarıyla başlıyor. Lise ve üniversite sınavları için yoğun bir hazırlık döneminin sonuna yaklaşan öğrenciler ve aileleri için heyecan artıyor.
Bu heyecan ve kontrol edilemeyen stres, öğrencilerde sınav kaygısına yol açarken; mide bulantısı, çarpıntı, titreme ve karın ağrısı gibi fiziksel semptomlara neden olabiliyor. Psikolog Evindar Ay, öğrencilerde yaygın olarak görülen sınav kaygısını yönetmek ve potansiyel performansı ortaya koymak için dikkat edilmesi gerekenleri anlattı.
‘Sınav kaygısı’
Psikolog Ay, “Sınav kaygısı öğrencinin bildiklerini sınav esnasında etkili bir biçimde kullanamamasına ve buna bağlı olarak başarının düşmesine yol açan yoğun kaygı hali olarak tanımlanmaktadır. Kişi genellikle huzursuzluk, endişe, tedirginlik, sıkıntı, başarısızlık korkusu, çalışma isteksizliği yaşar ve kişiden kişiye değişiklik gösteren fiziksel semptomlarla bu durum açığa çıkar. Mide bulantısı, kalp çarpıntısı, titreme, ağız kuruluğu, iç sıkıntısı, terleme, uyku düzeninde bozukluklar, karın ağrıları eşlik eder. Ayrıca dikkat ve konsantrasyonda bozulma, kendine güvende azalma, yetersiz ve değersiz görme de kaygı durumunun sık görülen belirtileri arasındadır” şeklinde bilgi verdi.
Sınav kaygısıyla başa çıkmanın yolları
Sınav kaygısıyla başa çıkma yollarına değinen Ay, “Düşünce ve inançları sorgulamak (gerçekçi olmayan düşünme alışkanlıklarını farklı bir gözle yeniden değerlendirmek, Nefes alma egzersizleri, Gevşeme egzersizleri, Kaygıyı bastırmaya değil, onu kabul etmeye ve tanımaya çalışmak, Düşünceleri durdurma tekniği, Dikkatini başka noktalara odaklama tekniği kullanılabilecek başa çıkma yollarıdır. Bunun dışında düşünceleri durdurma, Dikkatini başka noktalara odaklama” diye konuştu.
‘Sınav öncesi neler yapılmalı?’
Psikolog Ay, öğrencilere sınav öncesi neler yapmaları gerektiği konusunda da şunları dile getirdi: “Çalışma alışkanlıklarını ve sınava ilişkin tutumları gözden geçirerek yeni bir zihinsel yapılanma yaratmaya çalışmak gerekir. Zamanı iyi kullanılmalıdır. Beslenme ve uykuya dikkat edilmelidir. Sınava yönelik çalışmaları son güne/geceye bırakmamak önemlidir. Uygun yöntemlerle kaygının azaltılmasını sağlamak gerekir. Sınav esnasında neler yapılabilir? Olumsuz otomatik düşüncelere karşı alternatif açıklamalar getirme, kontrolün kendisinde olduğunu hatırlatma, Yanıtlayabileceği sorulardan başlama, kaygıyı azaltmaya yönelik teknikler kullanma (hızlı gevşeme, dikkat artırma teknikleri, kontrollü nefes alıştırması) sınav esnasında yapılabilecek bazı çalışmalardır”
‘Aileler sınırlarının farkında olmalıdır’
Ay, Ailelere de şu önerilerde bulundu:
“Aileler sınırlarının farkında olmalıdırlar. Güven ve sorumluluk vermeli, önemsemeli, olumlu geri bildirimde bulunmalıdır. Sınava ilişkin konuşmalarda özenli davranmalı, gerçekçi olmalı, akranlarıyla karşılaştırmaktan kaçınmalıdır. Duygu ve düşünce paylaşımı, empati önemlidir. Sınavı yüceltmeme, ölüm kalım sorunu yapmama, yüreklendirici davranma önerilmektedir. Çocuklar koşulsuz sevilmelidir. Aile bireyleri uygun rol modeli olmalı, uygun aile ortamı sağlamalı ve uygun problem çözme davranışları geliştirilmelidir. Ailenin bakış açısında değişim yaratmak ve beklenti düzeyini gerçekçi sınırlara indirmek temel girişimleri oluşturur”
