Kültür ve Turizm Bakanlığı’nın onayı ile Diyarbakır’da 2 bin 600 yıllık tarihin izlerinin ortaya çıkarılması amacıyla yüzey araştırması yapılıyor.
Tarihi Surları ve Hevsel Bahçeleri ile UNESCO Dünya Kültür Mirası Listesi’nde yer alan, 33 medeniyete ev sahipliği yapan Diyarbakır’da 13 ilçede yürütülecek araştırma ile Roma, Pers ve Helenistik döneme ait yerleşim yerleri ve kalıntıların ortaya çıkarılması hedefleniyor.
Dicle Üniversitesi Arkeoloji Bölüm Başkanı Dr. Öğretim Üyesi Aytaç Coşkun başkanlığında arkeolog, mimar ve restoratörün yer aldığı ekip tarafından yürütülen ve 10 yıl sürecek çalışma ile 13 ilçedeki yerleşimlerin doğal çevre ile ilişkileri, doğal ortam insan etkileşimleri ve sonuçları incelenecek, medeniyetlerin yerleşim yerleri tespit edilecek, stratejik yolların kullanımı sayesinde başlayan ticari, askeri yapılanma ile yerleşik yaşam sürenlerin sosyal, kültürel ve ekonomik yapıları araştırılacak.
Araştırma sonucu tespit edilen kültür varlıkları ve buluntuların coğrafi bilgi sistemiyle konumları belirlenerek, bunlar harita üzerinde işaretlenecek, böylece bölgenin kültürel ve tarihi yapısının haritası ortaya çıkarılacak.
“ÇALIŞMALARIMIZI 2 BİN 600 YILLIK DÖNEMİ ORTAYA ÇIKARMAK İÇİN YAPIYORUZ”
Dr. Öğretim Üyesi Coşkun, bu çalışma kapsamında Diyarbakır’ın 13 ilçesindeki tüm mahalleleri gezeceklerini bildirdi. Çalışmaya Çınar ilçesinden başladıklarını ifade eden Coşkun, ilçedeki 98 mahalleden 11’inde çalışmaları tamamladıklarını aktardı. Coşkun, amaçlarının yüzey araştırmasıyla birlikte bilinmeyen, gün yüzüne çıkmamış ve tespit edilmemiş hem arkeolojik alan hem de kültürel varlıkların tespitini yapmak olduğuna işaret ederek, “Bütün çalışmalarımızı 2 bin 600 yıllık dönemi ortaya çıkarmak için yapıyoruz. Diyarbakır’da ilk kez yapılan bu çalışma 10 yıl sürecek. Çalışma tamamlandığında bölgenin kültürel ve tarihi yapısının haritası çıkarılacak.” dedi.
Bölge tarihinin aydınlatılması ve turizm için çalışmaların önemli olduğunu vurgulayan Coşkun, sonuçlanmasıyla arkeolojik ve kültürel varlıkların tamamını gelecek kuşaklara aktarmış olacaklarını, tespit ettikleri alanlarda yeni çalışmaların önünü açacaklarını belirtti.
11 MAHALLEDE BİRÇOK KÜLTÜR VARLIĞI TESPİT EDİLDİ
Coşkun, şu ana kadar 11 mahallede yapılan çalışmada 4 yeni yerleşim yeri, 22 kaya mezarlığı, 12 kaya konutu, 162 sarnıç, su kanalları, depolar, değirmenler ve birçok kültür varlığı tespit ettiklerini kaydetti. Çalışmalarda coğrafi bilgi sistemine göre haritalandırma yaptıklarını da anlatan Coşkun, tespit edilen yapılara ilişkin bütün verileri bilgisayar ortamına aktardıklarını, çizimleri ile fotoğraflanmasının yapıldığını ifade etti. Coşkun, bütün ilçeleri mahalle mahalle gezeceklerini, bu kapsamda ilk etapta mahalle sakinlerden bilgiler aldıklarını aktararak, bu konuda herkesin kendilerine yardımcı olduğunu anlattı. Vatandaşların da gözlemleri ve tespit ettikleri yerler olduğuna işaret eden Coşkun, “Bizlere rehberlik ediyorlar. Sonrasında o alanların çevresini araştırmaya başlıyoruz. Mahalle sakinlerinden büyük destek alıyoruz. Çünkü çalışmaların sağlıklı bir şekilde ilerleyebilmesi için burada yaşayanların tespiti, çalışmanın devamı ve gelecek nesillere aktarılması açısından çok önemli.” şeklinde konuştu.
