Akademisyen ve jeoloji mühendisi Dr. Şefik İmamoğlu, büyük fay hatları üzerinde oluşan büyük depremlerin, küçük faylarını da harekete geçirdiğini söyledi. Kahramanmaraş depreminin ardından yoğun bir hareketlilik olduğunu belirten İmamoğlu, Palu-Bingöl ve Hani-Lice-Kulp hatlarına dikkat çekti.
Kahramanmaraş merkezli meydana gelen 7.7 ve 7.6 büyüklüğündeki depremlerin ardından bölge genelinde artçı sarsıntılar devam ediyor. AFAD, 6 Şubat’ta yaşanan iki depremin ardından ilk 3 haftada üç tanesi 6.6, 6.0 ve 6,5 olan ve bir kısmı tetiklenen deprem olmak üzere 10 binin üzerinde artçı sarsıntı kaydedildiğini duyurdu. Yaşanan şiddetli depremlerden etkilenen kentlerden biri olan Diyarbakır’da da artçı sarsıntılar hissedilirken, geçtiğimiz günlerde merkez üslü merkez Kayapınar İlçesi Cumhuriyet Mahallesi ve yakını olan 2.1, 3.0 ve 2.6 büyüklüğünde üç deprem meydana geldi. Kent merkezinde hissedilen depremler, vatandaşları tedirgin etti.
‘DİYARBAKIR MERKEZDEN GEÇEN AKTİF BİR FAY HATTI YOK’
Dicle Üniversitesi Genel Jeoloji Anabilim Dalı emekli öğretim üyesi ve Diyarbakır Jeoloji Mühendisleri Odası İkinci Başkanı Dr. Şefik İmamoğlu, konu ile ilgili önemli açıklamalarda bulundu.
“Diyarbakır merkezinden geçen büyük ve aktif bir fay hattı yok” diyen İmamoğlu, “Zayıf zonlara yerleşen küçük dereler boyunca çok küçük atımlı bazı küçük faylar var. Bundan da daha büyük depremler beklemiyoruz, ki bu bile çok büyük. Burada kırık hat kuzey batı, güney doğu istikametli olarak görünüyor. Büyük Faylar boyunca olan yer değişmelerden belirgin farkı buradaki kırıklar boyunca oluşan küçük yer değiştirmelerin oluşturduğu depremlerdir. Çünkü ana fay hatları üzerindeki hareketlilik arada kalan küçük yerlerde de değişimler yapabiliyor” ifadelerin kullandı.
DİYARBAKIR ÇEVRESİNDEKİ AKTİF FAY HATLARI
Diyarbakır etrafındaki aktif fay hatlarına dikkat çeken İmamoğlu “Diyarbakır, etrafındaki aktif fay hatlarından etkilenebilir durumdadır. Mesela Hani Lice, Kulp’un arkasından geçen Güneydoğu Anadolu Bindirmesi veya diğer adıyla Bitlis-Zagros Bindirme Hattı 7’ye yakın depremler üretebiliyor. 6 Eylül 1975’te meydana gelen 6.7 büyüklüğündeki Lice Depremi, Lice’nin hemen arkasından geçen Bitlis Zagros Bindirme Hattı boyunca meydana gelmişti. Deprem anında Lice’nin arkasındaki kayalar Lice’nin üzerine yuvarlandığı için deprem tahribatının yanında ayrıca büyük tahribatlara yol açmıştı” diye konuştu.
‘BÜYÜK FAY HATLARI ÜZERİNDE OLUŞAN BÜYÜK DEPREMLER, KÜÇÜK FAYLARI DA HAREKETE GEÇİRDİ’
Diyarbakır’ın Lice, Kulp ve Hani ilçelerinde küçük bir aktivitenin olduğuna dikkat çeken İmamoğlu, şöyle devam etti: “Şu anda bile büyük depremlerin etkisinden dolayı Lice, Kulp ve özellikle de Hani’nin kuzey taraflarında ve Palu yöresinde küçük bir aktivite var. Dilerim ki bu aktiviteler ileri düzeye geçmez. Ama büyük fay hatları üzerinde oluşan büyük depremler diğer küçük fayları da harekete geçirdi.”
‘YOĞUN BİR HAREKETLİLİK VAR’
Yaşanan çok sayıda artçı sarsıntıların yarattığı yoğun hareketlilikten dolayı önümüzdeki sürece dair bir şey söyleyemediklerini ifade eden İmamoğlu, “Yoğun bir hareketlilik var. Öyle bir duruma gelmiş ki depremsellik açısından hiçbir şey söyleyemiyoruz. Bölge için bir şey diyemiyoruz. Bu fay hatlarına baktığımız zaman çok yoğun bir hareketliliği görüyoruz” dedi.
‘PALU-BİNGÖL HATTINDA SIKINTILAR VAR’
Diyarbakır’da, Güneydoğu Anadolu Bölgesini kuzeyden çevreleyen bindirme hattına dikkat çeken İmamoğlu, şunları söyledi: “Güneydoğu Anadolu Bindirmesi ya da Bitlis-Zagros Bindirme Kuşağı, Çelikhan tarafında Doğu Anadolu fay hattıyla birleşme yerinden başlar. Adıyaman ve Kahta’nın kuzeyinden Çermik, Çüngüş, Alacakaya’ya, Hani, Dicle, Lice, Kulp, Sason, Kozluk, Pervari den geçerek Hakkari’ye doğru devam eder. Hakkari yöresinde 1930’da 7.2 büyüklüğünde büyük bir deprem üretmişti. 2017 yılında da Halepçe depremini üretti. Bu hat İran güneyinde Makran’da 8.2 büyüklüğünde bir deprem üreterek, Pakistan’dan Himalayalara birleşir. İran içinde 400 km genişliğinde bir zon halinde devam eden bu bindirme hattı 2011 yılında 7.2 büyüklüğündeki Van Tabanlı depremini üretti.”
‘BİNGÖL YEDİSU BÜYÜK BİR SİSMİK BOŞLUK OLDUĞU İÇİN HER AN DEPREM OLUŞTURABİLİR’
İmamoğlu, olası Bingöl depremi ile ilgili de şunları söyledi: “Erzincan’dan Karlıova’ya kadar olan kısımda 1790 yılından bu yana büyük deprem olmadı. Orada normal aktivite de fazla olmuyor. Karlıova tarafında Mart 2015’te iki gün arayla 5.7 ve 5.9 büyüklüğünde 2020 yılında da 5.7 büyüklüğünde üç tane deprem oldu. Bunlar bile epey yıkımlara neden olmuştu. Yedisu kesimi bir sismik boşluktur, sismik boşlukta da depremin ne zaman olacağı ile ilgili bir şey diyemiyoruz. Oradaki deprem her an olabilir elimizde eski depremlere dair yeteri veri olmadığı için periyodu hakkında bir şey diyemiyoruz.”
‘BİNGÖL DEPREMİ BATMAN’I DAHA ÇOK ETKİLER’
Olası Bingöl depreminde Batman’ın Diyarbakır’dan daha çok etkileneceğini belirten İmamoğlu, “Zemin gevşek olduğu zaman çok büyük yıkımlar yapıyor. Sulu gevşek zeminlerde daha da büyük yıkımlara neden oluyor. Mesela Bingöl’de meydana gelecek bir deprem zemini çok gevşek iyi sertleşmediği için Diyarbakır’dan daha çok Batman’ı etkiler. Olabilecek 7 büyüklüğünde bir deprem Diyarbakır için de risk oluşturur” dedi.
Kaynak: Sputnik
