Polikistik over sendromu çoğunlukla adet düzensizliği, vücutta tüylenme ve sivilcelenme ile kendini gösteren, yumurtalarda çok sayıda küçük kistlerin görüldüğü bir kadın hastalığıdır.
Genellikle adet dönemi başlangıç yaşlarında ortaya çıkan bu hastalık, ileriki dönemlerde çözülebilir bir kısırlık durumuna dönüşmektedir. Polikistik over oluşumunda rol alan en önemli etken insülin direnci ve obezite olarak bilinmektedir.
Bu hastalığı daha çok Obez veya aşırı kilolu kadınlarda görmekteyiz. Bazı zayıf ve kilo problemi olmayan hastalarda da polikistik over sendromu görülse de, birçoğunda altta yatan insülin direnci veya gizli diyabet tespit edilmektedir.
Polikistik over sendromu olan hastalarda adetler arası dönemde uzama, aylarca adet görememe gibi sorunlar görülmektedir. Vücutta özellikle çene, karın, göğüs arası, uyluk içleri gibi erkeklerde tüylenmenin belirgin olduğu yerlerde sert ve koyu renkte kıllanma artışı oluşmaktadır. Hastaların bazıları gidilen lazer epilasyon merkezlerinin tavsiyesi ile hekime başvurmaktadır. Yine yüzde oluşan sivilcelenme ve saç dökülmesi şikâyetleriyle gidilen cilt hastalıkları uzmanlarının yönlendirmesiyle hastalar kliniklerimize gelmektedir.
Bilinen aksine polikistik overin olması yani yumurtalarında çok sayıda küçük kistlerin oluşması, polikistik over sendromu olduğu anlamına gelmemektedir. Polikistik içeren bir yumurtanın, adet düzensizlikleri veya tüylenme artışı gibi diğer yan bulguların eşlik etmesi ile bir sendrom durumu oluşturmaktadır.
Polikistik overi olan ve başka bir şikayeti olmayan hastalarda yapılması gereken izlem ve kilo kontrolü sağlamaktır. Hastaların çocuk sahibi olmak istediği dönemlerde kadın hastalıkları ve doğum uzmanına başvurarak gerekli tedavilerle başarılı bir gebelik elde edilebilmektedir.
Polikistik over sendromu olan hastalarda ise, adet düzensizlikleri, tüylenme artışı gibi ek şikâyetlere göre tedaviler düzenlenmektedir. Doğum kontrol hapları bu şikâyetlerde kullanılan en temel ilaçlardır. Burada akılda tutulması gereken konu ise, hastaların tavsiye üzerine veya branşı olmayan hekimlerce yazılan doğum kontrol haplarının kullanılmaması gerektiğidir. Tüm doğum kontrol hapları içerik bakımından ve kullanım alanı açısından birbirlerinden farklıdır.
Her doğum kontrol hapı birbirinin aynısı değildir. Polikistik over sendromu olan hastalarda insülin direncinin kırılması ve bu yönde tedavilerin planlanması son dönemlerde önem kazanmıştır. İnsülin direncini kıracak ve birçok şeker hastasında kullanılan ilaçlar, polikistik over hastalarında güvenle kullanılmaktadır. Yapılacak fiziksel egzersiz de fazla kilolara ve altta yatan insülin direncine çözüm olacaktır. Tüylenme artışı şikâyetleri için de yine kullanılacak doğum kontrol hapları ve bölgesel lazer epilasyon uygulamaları etkili olacaktır.
Son olarak polikistik over sendromu çaresiz ve çözümsüz bir hastalık olmadığı bilinmelidir. Kalıcı bir kısırlık durumu yaratan bir hastalık hiç değildir.
Hekiminize başvurmanızı tavsiye eder, sağlıklı günler dilerim.
Özel Diyar Life Hastanesi Kadın Doğum uzmanı Op. Dr. Alican SAPMAZ’ın Yazısıdır
