Diyarbakırlılar, soyağacı bilgisi sorgulama uygulamasının iyi olduğunu ancak kayıtların 1800’lerle sınırlanmasının tatmin edici bulmadıklarını ifade eden vatandaşlar 7 ceddini öğrenmek istiyor.
Soyağacı bilgisi sorgulama uygulamasının iyi olduğunu ancak kayıtların 1800’lerle sınırlanmasının tatmin edici bulmadıklarını ifade eden vatandaşlar 7 ceddini öğrenmek istiyor. Açıkladıkları kadarıyla soyağacı kayıtlarını zaten bildiklerini belirten vatandaşlar ayrıca belgelerdeki güncellemelerin yapılmamış olmasını ve kimi bilgilerin karışıklık yarattığını ifade ettiler.
BİLİNENLER AÇIKLANMIŞ, BİLİNMEYENLER AÇIKLANSIN
E-Devlet tarafından sunulan soyağacı öğrenme ekranı açılması ile birlikte milyonlarca vatandaş e-Devlet’e akın etti. Aşırı yüklenmeden dolayı sistem bir süre kapanırken, çalışmaların tamamlanmasının ardından e-Devlet soy ağacı sorgulama hizmeti tekrar açıldı ve soyağacını öğrenmek isteyen vatandaşlar yeniden soyağacını sorgulamaya başladı. Yaklaşık yüz elli yıllık bir soy geçmişine ulaşan vatandaşlar, “Alt Üst soy bilgisi” öğrenmede daha gerilere gitmek için yapılması gerekenleri merak ediyor.
BİLGİLERİ PAYLAŞAMAYIN
E-Devlet üzerinden Alt-Üst soyağacı sorgulama sisteminin açılmasının ardından milyonlarca kişi turkiye.gov.tr adresini tıklarken, sayfaya giriş yaptığınızda sistem sizi sıraya alıyor ve soy bilginiz hazırlandığında size haber vermek için iletişim bilgisi istiyor. e-Posta hesabınızı ya da telefon numaranızı e-Devlet üzerinden onaylatmış olmanız gerekiyor. Ayrıca, siber güvenlik ve sosyal medya uzmanları, “alt-üst soy raporunu” “e-Devlet” sistemi üzerinden öğrenen vatandaşların bu bilgileri sosyal medyada paylaşmasının bilgisayar korsanlarının işine yaradığını ve çeşitli mağduriyetlere neden olacağı uyarısında bulundu. E-Devlet üzerinden Alt-Üst soyağacı sorgulamaya ülke genelinde milyonlarca vatandaş ilgi gösterirken biz de Tigris Haber olarak söz konusu uygulamanın Diyarbakır’daki vatandaş üzerindeki etkisini ve uygulamaya yönelik vatandaşların görüş, öneri ve eleştirilerini aldık. Vatandaşların geneli, “E-Devlet üzerinden Alt-Üst soyağacı sorgulama” uygulamasından duydukları memnuniyeti dile getirirken, kayıtlardaki karışıklıklar ve sorgulama geçmişinin 1800’lü yıllarla sınırlı tutulması konusunda eleştiride bulundular.
İşte Diyarbakırlıların soyağacı sorgulamasına ilişkin görüşleri…
‘GÜZEL BİR UYGULAMA, İNSANIN SOYUNU BİLMESİ İYİDİR’
Yeni nesillerin soyağacını bilmesinin önemine değinen ve emlak işi ile uğraştığını belirten Yılmaz Çelik, “Dedelerimizin Irak’tan geldiğini ve Ezidi olduğumuzu biliyordum. Rahmetli nenem anlatırdı, Irak’tan gelmişiz ve Ergani’ye yerleşmişiz. Artık internetten de soyağacı öğrenilebiliyormuş. Ben bakmadım ama oğlum bakmış. Bence güzel bir uygulama, insanın soyunu bilmesi iyidir” diye konuştu.
‘BENİM DERDİM SOYAĞACI DEĞİL, İŞSİZLİK’
İşsiz olduğunu belirten 25 yaşındaki Hüseyin Tokur, soyağacı sorgulamasından çok işsizlikten dert yandı. Soyağacını zaten bildiğini ifade eden Tokur,“ Biz yedi göbek soyumuzu biliriz. Yani, yeni bir şey değil bu. İnternetten de baktım ama biraz karışık geldi. Birçok soyadı var, neden kaynaklanıyor anlamdım. Fena bir uygulama değil, ebetteki bilmeyenler için faydası vardır ama benim için pek bir faydası olmadı. Gerçi benim derdim soyağacı falan değil. 25 yaşında bir genç olarak işsizim. Memlekette fabrika yok, gençler boş boş dolaşıyor. İşsizliğe bir çözüm bulunsa çok daha iyi olur” şeklinde konuştu.
‘GÜZEL BİR UYGULAMA AMA BAZI AKSAKLIKLARI VAR’
Genç bir işçi olan Mehmet Şimşek ise şunları söyledi: “ Alt üst soy belgesini e-devlet’ten öğrendim. Güzel bir uygulama ama bazı aksaklıkları var. Yüz yıl önceki dedem hala sağ gözüküyor. Ya da çocukları olan bir dedem bekar gözüküyor. Bu tür yanlışlar neden yapılmış anlamadım. Bilgilerin güncellenmemesi biraz karışıklık yaratmış. Tabii öğrendiğim şeyler de var. Özellikle anne tarafımı bilmiyordum öğrendim. Bunun dışında köy isimlerini öğrendim.”
‘İNSANIN ŞECERESİNİ BİLMESİ TABİİ Kİ İYİDİR’
Gençlerin soyağacını bilmesinin önemine değinen emekli Fahri Yıldırım, “ Ben altı göbek akrabalarımı biliyorum. Kökümüz bellidir, Liceliyiz. İnsanın şeceresini bilmesi tabii ki iyidir. Biz bütün çocuklarımıza soyağacımızı öğretiyoruz. Biz yaşlılar zaten biliyoruz ama gençlerin de bilmesi çok önemli” ifadelerini kullandı.
‘TÜRKİYE’DE BU KADAR SORUN VARKEN İNSANLAR NELERLE UĞRAŞIYOR’
Söz konusu uygulamanın yeni olmadığını ve gündemi meşgul etmek için ortaya atıldığını ifade eden Kemal Şimşek, şunları söyledi: “Soyağacı sorgulama falan bunlar tam bir saçmalık. Çünkü zaten önceden nüfus müdürlüklerinden bu öğrenilebiliyordu. Bunun bugün böyle gündeme getirilmesi ilginç. Bence memleketin gündemi böyle şeylerle meşgul edilmeye çalışılıyor. Türkiye’de bu kadar sorun varken insanlar nelerle uğraşıyor.”
‘GEÇMİŞİNİ BİLMEYENİN GELECEĞİ OLMAZ’
Musa Anter Caddesi esnaflarından Şaban Bozkuş ise “Alt üst soy bilgisi” konusunda şunları ifade etti: “Ben yedi ceddimi zaten biliyorum. Yine de böyle bir hizmetin sunulmuş olması iyidir. Geçmişini, kökünü bilmek önemlidir. Geçmişini bilmeyenin geleceği olmaz. Benim torunlarım var ve torun sevgisi bir başkadır. Ben nasıl torunlarıma ilgi gösteriyorsam, torunlarımın da büyüklerini bilmeleri, tarihinden, geçmişinden haberlerinin olması güzeldir. Ceddine saygısı olan insan onları merak eder, öğrenir ve kendisinden sonraki kuşaklara aktarır.”
‘YENİ BİLGİLER ÖĞRENDİM’
Fırıncı esnafı Fehmi Karakoç, “Özellikle gençlerin soyağacını bilmesi gerekir. Alt üst soy bilgilerine ulaşmadan önce sadece dedemin adını biliyordum. Bu sayede yeni bilgiler öğrendim. Bence insanın geçmişini bilmesi gerekir” şeklinde konuştu.
‘SAVAŞA GİDİP DÖNMEYEN ÇOK DEDEMİZ OLMUŞ’
Soyağacı sorgulamasına ilişkin olarak Ruken ve Ümit Binbir çifti ise şunları söyledi: “ Güzel bir uygulama, özellikle de gençler için. Soyağacı sorgulama uygulamasıyla yeni şeyler öğrendim. Bundan önce sadece dedemin adını biliyordum ama şimdi çok daha fazlasını öğrendim. Bu arada geçmişimizde birçok dul kadın olduğunu öğrendim. Demek ki, savaşa gidip dönmeyen çok dedelerimiz olmuş.”
‘SİSTEMDEKİ KARIŞIKLIKLAR KAFAMIZI KARIŞTIRIYOR’
Öğrenci Ömer Belenay, “Alt üst soy bilgisi sorgulama” uygulamasının aksaklıklarına değindi: “Babam yedi kuşak biliyor ama e-devlet 6 kuşak. Yani, bu uygulama olmadan da zaten soyağacımızı biliyorduk. Ayrıca sistemde yanlış, eksik bilgiler var. Dedemin dedeleri hala sağ gözüküyor. Sistemdeki karışıklıklar bizim de kafamızı karıştırıyor. Yine, soyadımızı yazarken yanlış yazmışlar” diye konuştu.
‘AİLE OLARAK ZATEN BUNLARI BİLİYORDUK’
Atama bekleyen öğretmenlerden Helin Erat Budak, “ Alt üst soy uygulaması sayesinde ancak dört kuşak öğrenebildik. Yalnız biz aile olarak zaten bunları biliyorduk. Eskiden beri bizde bunlar konuşulur ve gelecek kuşaklara aktarılır. Bizde böyle bir gelenek var. Elektriğin olmadığı yıllarda aile büyükleri biz küçüklere soyağacımızı anlatırlardı. Yeni olarak ne öğrendim derseniz, eşimin ailesinin geçmişini öğrendim. Eşimin ailesinin geçmişinde Ermenilik var” şeklinde konuştu.
‘DAHA ESKİLERE GİTSE EMİNİM DAHA İLGİNÇ OLUR’
Alt üst soy bilgisi sorgulamada kayıtların sınırlılığına dikkat çeken ve bu sorgulamanın daha eski tarihlere uzanmasını isteyen vatandaşlardan Erbay Karakoç, “Bizim soyağacı sorgulamasına ihtiyacımız yok. Biz bu uygulamada yeni bir şey öğrenmedik. Hatta orada, sistemde kayıtlı olandan çok daha ötesini biliyoruz. Aile büyüklerimiz bize bunu yıllar öncesinden zaten öğretiyor. Yani, ailemizin şeceresini biliyoruz. Bildiğimizden çok daha eskilere dayanan bir bilgi edinmiş olsaydık tabii ki, güzel olurdu ama sistem ancak yüz elli yıl öncesine kadar gidebiliyor. Aslında daha eskilere gitse eminim daha ilginç olur ve insanlarda daha çok merak uyandırır” ifadelerini kullandı.
‘SADECE BİLDİKLERİMİZİ KAYITLARDA GÖRMÜŞ OLDUK’
Emekli Zülküf Yişil ise şunları söyledi: “Soyağacına baktık ama sadece 1822’ye kadar bir bilgi var. Önceki kayıtlara ilişkin bir şey yok. Bilgiler tam anlamıyla da güncellenmemiş. Tabii ki, soyağacını öğrenmek insanda bir heyecan uyandırıyor ama sistemde gözükenler zaten iyi kötü bilinen şeylerdir. Aslında biz daha eskileri merak etmiştik ve onları öğrenebileceğimizi sanmıştık. Ama sadece bildiklerimizi kayıtlarda görmüş olduk. Bence daha eskiye uzanan kayıtlar açığa çıksa çok daha yararlı olur.”
‘KEŞKE DAHA ESKİLERE AİT KAYITLARA ULAŞABİLSEYDİK’
Ev kadını Hicran Harma ise şöyle konuştu: “Dört kuşak dedemi zaten biliyordum. Aile büyüklerimiz bize geçmişe ait bilgileri aktarmıştı. Soyağacı uygulamasından daha fazlasını öğrenmeyi umdum ama maalesef öğrendiklerim bildiklerimin ötesine geçmedi. Keşke daha eskilere ait kayıtlara ulaşabilseydik.” (Tigris Haber Gazetesi)
